DSC00651

Zastosowan ic ska m icnialości

Biostratygrafia

Gatunki pojawiają się. trwają jakiś czas, a potem wymierają. Skamieniałości osobników należących do łych gatunków występują obecnie w skalach osadowych. W utworach kredy piszącej wśród wiciu różnych

1	* 1
pasi
Plankton	_---
" 1 Nekton	I TOŃ | H
EPIFAUNA ‘ 1	SS
INFAUNA :>	"DŃÓj — _
	-loSAD |S@$§

Fig. 88. Grupy bezkręgowców dominujące w poszczególnych środowiskach morskich w różnych okresach fanerozoiku (prócz bezkręgowców uwzględniono również Conodontophorida i otwomice planktoniczne).

gatunków stwierdza się, na przykład, w następujących po sobie witwril pojawiające się kolejno rodzaje i gatunki belemnitów (fig. 89) Zgodne z zasadą nadlcglości (« superpozycji) sformułowaną przez Nielsa STE*<SEva (1638-1686), dziś oczywistą, lecz kiedyś rewelacyjną i odkrywczą, w obrębie kompleksów skalnych niezaburzonych tektonicznie warstwy leżące wyżej są młodsze od warstw im podległych. W okresie czasu, w którym osadzone zostały utwory kredy piszącej, najpierw występowały więc (patrz fig. 89) gatunki belemnitów z rodzaju Actinocamca, potem istniały gatunki z rodzaju Gonioteuthis, jeszcze później te należące do rodzaju Belemmtella i wreszcie najpóźniej gatunki belemnitów -zaliczane do rodzaju Belemnella. Najmłodsze są warstwy z Belemnella, starsze od nich warstwy z Belemmtella, jeszcze starsze warstwy z Gonioteuthis, a najstarsze - warstwy z Actinocamax.

Gdy w jakimś profilu ustalimy tego rodzaju następstwo skamieniałości (fig. 89) dokumentujących następujące po sobie odcinki czasu, możemy następnie wykorzystać te skamieniałości do określenia względnego wieku skał, to znaczy do orzekania czy kompleksy skalne występujące w dwóch odległych od siebie miejscach są tego samego wieku (powstały równocześnie), czy też jeden z kompleksów jest starszy od drugiego (powstał wcześniej).

Jeżeli w jakiejś miejscowości w Szwecji odsłaniają się warstwy zawierające belemnity z rodzaju Aclinocamca i w jakiejś miejscowości w Niemczech również stwierdzono w występujących tam warstwach belemnity z rodzju Actinocamax, można dokonać wówczas korelacji stratygraficznej, czyli uznać, że warstwy ze Szwecji i warstwy z Niemiec sąrównowiekowe.

Jeżeli jednak w jednej miejscowości stwierdzono warstwy z Aclinocamca, gdy w drugiej warstwy z Belemmtella, oznacza to, iż warstwy z pierwszego miejsca są starsze (powstały wcześniej) od warstw z drugiego miejsca. W tej sytuacji możemy nawet wyciągnąć dalej idący wniosek dotyczący wieku warstw z obu miejscowości. Można mianowicie stwierdzić, że warstwy z Aclinocamca występujące w jednej miejscowości i warstwy z Belemnitella obecne w drugiej nie powstawały w okresach czasu