File0001

2.10.64. UTLENIALNOŚĆ

Utlenialnością nazywa się właściwość wody, polegającą na redukowaniu nadmanganianu potasowego wskutek utleniania się obecnych w wodzie związków organicznych. Niektóre związki nieorganiczne, jak żelazawe, azotyny i in. również ulegają utlenianiu w tych warunkach. 1 mg Fe zużywa 0,14 mg tlenu; 1 mg Nno₂ — 1,14 mg tlenu. Ilość zużytego nadmanganianu zależy od warunków prowadzenia oznaczenia, które muszą być ściśle sprecyzowane. Jedynie w ten sposób można otrzymać wyniki porównywalne. Przez utlenialność w niniejszej metodzie rozumie się ilość miligramów tlenu zużytego przez próbkę badanej wody, ogrzewanej we wrzącej łaźni wodnej w ciągu 30 minut z roztworem nadmanganianu potasowego, w środowisku kwaśnym lub alkalicznym o określonym stężeniu jonów wodorowych. Wyniki oznaczania zamiast w mg/dm³ KMn0₄ podaje się w mg/dm³ tlenu (3,95 mg KMn0₄ odpowiada 1 mg tlenu). Utlenialność wody uważa się za próbę orientacyjną, dającą jedynie ogólną charakterystykę stopnia zanieczyszczenia wody związkami organicznymi zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Bliższą charakterystykę zawartości związków organicznych daje oznaczenie chemicznego zapotrzebowania tlenu ChZT metodą dwuchromianową.

Gdy wysoka utlenialność jest wywołana obecnością związków organicznych pochodzenia zwierzęcego, najczęściej znajdują się w wodzie znaczne ilości związków azotowych oraz chlorków. Obok wysokiej utle-nialności występuje często słaba opalizacja wody, przy niekoniecznie zwiększonej barwie. Gdy utlenialność powodowana jest przez związki pochodzenia roślinnego, barwa wody jest często bardzo wysoka. Zjawisko to występuje w wodach pochodzących z terenów torfowych, błotnistych i leśnych, bogatych w związki humusowe.

Z punktu widzenia higieny utlenialność ma znaczenie przede wszystkim wtedy, gdy jest wywołana związkami pochodzenia zwierzęcego, w przypadku zaś związków roślinnych, o ile równocześnie występują inne cechy wody odbiegające od wymagań sanitarnych. Wody naturalne nie-zanieczyszczone mają utlenialność rzędu od ułamka do 2—3 mg/dm³ 0₂, a w razie dużej zawartości związków humusowych — nawet kilkunastu mg/dm³ 0₂.

Utlenialność wody do picia nie powinna przekraczać 3 mg/dm³ 0₂.

379