Image00010

Saletra lodowa jest nawozem drobnokrystalicznym, higroskopijnym, całkr wicie rozpuszczalnym w wodzie, o barwie białej z kremowym lub szarym od. cieniem. Jest to nawóz fizjologicznie zasadowy, działa więc na glebę odkwasza, jąco. Pod względem tej właściwości 100 kg saletry sodowej odpowiada 2$kg CaCO_}. Przeznaczona do nawożenia pogłównego. Rzadko importowana, i tg w małych ilościach.

2.3.4. Nawozy saletrzano-a mon owe

Są to nawozy zawierające azot w formie amonowej oraz saletrzanej w stosunku 1:1. Do nawozów tej grupy zalicza się: saletrę amonową, saletrzak oraz salctrzak magnezowy (dolomitowy).

Saletra amonowa jest produkowana przez działanie na kwas azotowy amoniakiem:

HN0₃ + NH₃ NH4NO3 + 145,7 kJ

W wyższych temperaturach, tj. 400-500°C, może nastąpić całkowity rozpad saletry amonowej:

NH4NO3 —► N + NO + 2 H₂0

Jest nawozem granulowanym, o barwie białej lub lekko kremowej. Bardzo łatwo rozpuszcza się w wodzie; rośliny pobierają zarówno jon NłT₄, jak i NO“3. Saletra amonowa jest nawozem stosowanym pogłównie, ewentualnie przed siewem lub sadzeniem roślin (najwyżej dwa tygodnie przed tymi zabiegami), co jest powszechnie praktykowane w ogrodnictwie szklarniowym i pod osłonami. Rozsiana pogłównie powinna być przykryta, szczególnie na glebach obojętnych i zasadowych. Nawóz ten należy przechowywać w suchych pomieszczeniach i chronić przed zetknięciem z materiałami organicznymi (słomą, plewami, wilgotnym drewnem) oraz z ogniem. Zbrylonego nawozu nie wolno rozbijać metalowymi narzędziami, gdyż może być przyczyną pożaru.

Saletrzak jest mieszaniną saletry amonowej z węglanem wapnia (wapniakiem drobno sproszkowanym lub kamieniem wapiennym). Dodatek CaC0₃ zmniejsza higroskopijność i skłonność do zbrylania się nawozu oraz zapobiega zakwaszeniu gleby. Nawóz stosuje się przedsiewnie i pogłównie. Ze względu na zawartość wapniaka, saletrzak wymaga po wysiewie przykrycia glebą w celu zapobieżenia stratom azotu w postaci gazowej. Saletrzak ma postać granulek o beżowej lub szarej barwie. Saletra amonowa zawarta w saletrzaku rozpuszcza się w wodzie, natomiast węglan wapniowy tworzy osad, w związku z czym saletrzak nie nadaje się do sporządzania roztworów stosowanych do nawożenia.

Saletrzak magnezowy (dolomitowy ) stanowi mieszaninę azotami amonu ze zmielonym dolomitem - jako wypełniaczem zamiast wapniaka. Jest produkowany w formie granulowanej. Stosuje się go na wszystkie gleby i pod wszystkie rośliny wymagające nawożenia azotowego i magnezowego. Nawóz jest szczególnie polecany na gleby kwaśne (pH 5,0-5,5) i ubogie w magnez, zwłaszcza zaś do stosowania w sadach. Ze względu na higroskopijność produktu należy go przechowywać w suchych pomieszczeniach. Nie wolno składować z saletrza-kiem materiałów łatwopalnych.

2.3.5, Nawozy amidowe

Do grupy tych nawozów zalicza się mocznik oraz azotniak - obecnie o znaczeniu historycznym, bowiem był produkowany w Polsce przez fabrykę w Chorzowie w okresie międzywojennym oraz po II wojnie światowej, do lat siedemdziesiątych.

Mocznik jest dwuamidem kwasu węglowego. Otrzymuje się go z amoniaku i dwutlenku węgla w temperaturze 180°C i pod ciśnieniem 20 MPa.

2 NH₃ + CO2 ^ NH2COONH4 ^ NH2CONH2 + BzO karbaminian mocznik amonu

Produktem pośrednim tej reakcji jest karbaminian amonu, z którego następnie, po debydratacji (odwodnieniu), otrzymuje się mocznik. W procesie suszenia nawozu, w podwyższonej temperaturze, część mocznika przekształca saę w biuret (dwumocznik), któremu towarzyszy jednocześnie wydzielenie się amoniaku:

2 CO(NH₂)2 -► NH2CONHCONH₂ + NHj mocznik    biuret

Zawartość biuretu w moczniku (powyżej 0.9%) jest toksyczna dla roślin, a przy stosowaniu dolistnym już 0,5% biuretu powoduje uszkodzenia roślin. Produkowany w postaci białych drobnych granulek, dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jako związek organiczny nie ulega dysocjacji elektrolitycznej i dlatego powoduje znacznie mniejsze oparzenia tkanek roślinnych niż inne nawozy azotowe.