ć i. 3': d, ś: \ ź: z. (ś)ć. (s)z, (ź)s: (z)d
we fleksji imiennej w Im. w typie źrebią : źrebięcia: źrebięta. W dcrywacji występuje przed sufiksami o nagłosie spółgłoskowym^ k -. -ca. - nik, -nisko. nią. -niczyi) luh w formacjach tworzonych paradygmaiycznic. Występuje w derywatach od podstaw liczebnikowymi:, np. piątka, ósemko. W formacjach odrzeczownikowych od podstaw żeńskich pieczątka, gąska. W derywatach od rzeczowników męskich (rzadko), np. śmietnik, śmietnisko. Alternacja ta notowana jest także w derywatach od podstaw czasownikowych (poradnia), oraz w formach tworzonych parady gm a tycznie (chłód. lot), spółgł. szczelinowa: spółgł. wełarna
alternacja ta występuje rzadko, możliwa głównie w dcvcrbatiwach tworzonych paradygmaiycznic: krzyczeć; krzyk, piszczeć: pisk.
^ Alternacja T': T
ograniczona do kilku rzeczowników dcrywowanych od czasowników z rdzeniem jazd- dojazd. dojeżdżać, przyjazd: przyjeżdżać, wyjazd: wyjeżdżać.
- Asymilacje i uproszczenia w gr. spółgłoskowych
^ Szczelinowe y, z. ś ź. ś, i i tylnojęzykowa zwarta g (rzadziej a) ulegają uproszczeniu na y przed sufikasami siwo, -sko. a ki. np. sołtys: sołtysostwo.
S Zwartowyhuehowc r. d, k oraz zwartoszezelinowe c, s. 6. ć. i' ulegaą uproszczeniu na c(:t)% np. sierota. sieroctw o, gotyk: gotycki.
S Upraszczane są grupy spółgłoskowe łk, rk. rg. ag, np. Nowy Jork ■ nowojorski, s Uproszczeniu ulegają podstawy zawierające w wygłosie grupy typu SD i ś:. np. proboszcz : probostwo. Radomyśl: radomski.
S Grupy spółgłoskowe ść. źs, st. zd mogą altemować z j, np. śródmieście : śródmiejski.
S Uproszczenie grupy spółgłoskowej ść (lub źń) przed sufiksami przymiotnikowymi -ny. li wy. np. żałość: żałosny
S W derywaeji werbalnej uproszczeniu przed na- ulcgąja grupy złożone ze spółgłosek bezdźwięcznych szczelinowej i zwartej, np. błyskać: błysnąć.
111.Altcrnacje spółgłoskowe w słownictwie synchronicznie obcym
- Alternacja t: c/s, d :z, (g : s)
W rzeczownikach, przed sufiksem -ja, np. ajencja (ajent), emisja (emitować}, korozja (korodować)
- Alternacja s. z (ź) : t
Zachodzi przeważnie przed sufiksami o strukturze i(C)Cw tym przed sufiksami rzeczownikowymi- ik, izm, -isc(a). ar, np. eksrrowersja: ekstrawertyk.
3