img163

Lazarus formułuje pięć założeń, które wyznaczają jego rozumienie emocji:

•    Wszystkie złożone organizmy cechują się podstawową właściwością biologiczną, tj. tendencją do stałego śledzenia zdarzeń z uwagi na ich wpływ na dobrostan organizmu - oceną.

•    W ocenę istotności zdarzeń uwikłany jest szczególny rodzaj znaczenia relacyjnego.

•    Związek pomiędzy odpowiednim znaczeniem relacyjnym a emocją jest wrodzony i specyficzny dla gatunku.

•    Procesy zaradcze dotyczące radzenia sobie w niekorzystnej sytuacji zmieniają emocje za pośrednictwem procesu oceny poznawczej, który emocje wzbudza.

•    Podstawą zróżnicowania procesu emocjonalnego jest zróżnicowanie procesu oceny relacji pomiędzy osobą a

—iai-gfcjgsnism._

REALIZM EMOCJONALNO -POZNAWCZY

■    Bezpośredniość spostrzegania to teza psychologów ewolucyjnych, którzy uważają percepcję za całościowy akt, jako osiągnięcie żywego obserwatora, a nie nagłe pojawienie się czegoś w jego świadomości,

■    Percepcja jest utrzymywaniem kontaktu ze światem, doświadczaniem rzeczy, a nie posiadaniem doświadczeń.

• Tym samym percepcja nie może być traktowana jako akt umysłowy.

■    Spostrzeganie jest bezpośrednie i w żadnym stopniu nie jest pośredniczone przez „zimne" reprezentacje poznawcze.

Lazarusa poznawczo-motywacyjno-relacyjna teoria emocji

•    Emocje są reakcją na to, w jaki sposób

jednostka konstruuje aktualny lub antycypowany wynik swojej transakcji ze środowiskiem.

•    Afekt zależy od relacji między treścią celów jednostki a jej otoczeniem zewnętrznym.

Ocena poznawcza przyjmuje trzy formy:

-    Ocenę pierwotną,

•    Ocena pierwotna jest wartościowaniem każdej transakcji ze środowiskiem z punktu widzenia dobrostanu jednostki.

-    Ocenę wtórną

•    Ocena wtórna dotyczy szacowania różnych możliwych sposobów radzenia sobie ze zdarzeniem wzbudzającym emocje negatywne.

-    I przcwwtościowanł*

•    Przewartościowanie jest zwrotnie sprzężone z oceną pierwotną i wtórną. Polega ono na reinterpretacji zagrożenia, jako sytuacji w rzeczywistości mniej niebezpiecznej.

Skrajny realizm emocjonalno -poznawczy Robert Zajonc

•    Koncentruje się na tych aspektach uczuć, które na ogół występują w preferencjach i leżą u podłoża rozróżnienia między dążeniem a unikaniem.

•    Według tego autora w emocje uwikłana jest:

-    Bezpośrednia reakcja sensoryczna na bodziec ją wywołujący,

-    Wzorce pobudzenia autonomicznego układu nerwowego,

-    Ośrodkowe pobudzenie mięśni twarzy I innych części dała,

-    Udział procesów poznawczych odpowiedzialnych za ocenę,

-    Odczytanie znacz eh i sformułowanie uzasadiień.

-    Subiektywne doznania uczuciowe,

-    Reakcje instrumentalne motywowane przez te stany.

3