gdy nas juz nie�dzie3

t Zamknijmy oczy (albo spójrzmy na suge-srywne ilustracje Kena Browna, towarzyszące temu artykułowi) i wyobraźmy sobie, co by się stało z Polską, gdyby nagle zniknęli z niej wszyscy ludzie. Co by po nas zostało i na jak długo?

MUROWANY UPADEK

Na pewno nie ma co liczyć na współczesną architekturę. Możemy co prawda wznosić budowle, o których starożytni tylko marzyli, ale wszystko ma swoją cenę. To ostatnie słowo jest w tym przypadku kluczowe. Prawie nikt bowiem dziś nie ma ambicji i pieniędzy, żeby budować coś, co ma przetrwać tysiąclecia czy choćby stulecia.

To, że wciąż możemy podziwiać niektóre I

zabytki antvku, wynika po części z lego. żc    Zabraknie fauny, która przystosowała się do życia z nami Szczury powymieraią z głodu lub

wykonano je ? kamienia a wice kawałków    P^adna ofiarą drapieżników gnieżdżących się w wypalonych drapaczach chmur.

naturalnej skały, która została „przetestowana” pod względem trwałości przez cale epoki geologiczne. Oczywiście gdy wydobyliśmy i ją spod ziemi i wystawiliśmy na bezlitosne działanie słońca, mrozu i deszczu - zaczęła ulegać erozji. Wystarczy spojrzeć na nieubłaganie malejące piramidy, by zrozumieć, jak potężnym przeciwnikiem jest „zwykły” klimat.

Współczesne materiały budowlane niewątpliwie są tanie, uniwersalne, łatwe w montażu i bezpieczne dla zdrowia, ale i w porównaniu z granitowymi blokami oka- I żują się kruche i nietrwałe. Także dlatego, że oprócz klimatu ich przeciwnikiem jest biologia - grzyby i bakterie, które atakują elementy drewniane i gipsowe, rośliny próbujące rosnąć w każdej wilgotnej szczelinie, gdzie znajdzie się choćby odrobina podłoża, a nawet dzięcioły i kuny, które znakomicie potrafią rozprawić się ze ścianami czy ociepleniem dachów. Właściciele domów toczą nieustanną i nie zawsze zwycięską walkę o ich przetrwanie, stosując impregnaty, farby i środki grzybobójcze.

Gdyby jednak tej opieki nagle zabrakło, upadek architektury byłby bardzo szybki.

Amerykański architekt Chris Riddle przytacza przepis pewnego rolnika na zniszczenie stodoły: wystarczy wyciąć w dachu dziurę

0    średnicy ok. pół metra i odsunąć się. Natura natychmiast weźmie się do dzieła i po kilkudziesięciu latach - mgnieniu oka z punktu widzenia przyrody - destrukcja naszych domków jednorodzinnych będzie kompletna, a wydatnie pomogą w tym otaczające je ogródki, służące jako baza dla atakującej fauny i flory.

Nowoczesne biurowce, apartamentowce czy hotele, zbudowane z betonu, szklą i stali, | wcale nie będą w lepszej sytuacji. „Stalowe Wśród gruzów instytucji finansowych,    Na naszą niekorzyść działa również kli-

zbrojenia, niezależnie od tego, którędy woda które dosłownie i na dobre popadną w ruinę, mat. Choć nazywamy go umiarkowanym, do nich dotrze, będą rdzewieć, rozszerzać się P^rzetrwa h/lko kilka sejfów bankowych.    _w ciąg_U roku doświadczamy licznych wahań

1    rozsadzać beton, który je okrywa. Starsze wieczne starówki mogłyby być dłużej widocz- Temperatur)' i wilgotności, które destrukcyj-

kamienne budynki przeżyją każde nowo- ne na powierzchni ziemi niż warszawski Pałac nie wpływają na infrastrukturę, taką jak wo-czesne pudełko ze szkła i aluminium” - pisze Kultury i Nauki czy otaczające go coraz gęś- | dociągi czy instalacje ciepłownicze. Globalne prof. Weisman. A to oznacza, że średnio- cicj polskie „drapacze chmur”.    I ocieplenie, którego jesteśmy świadkami,

30 mi-mi'11 <WICCIEŃ 2008