IMGP2347

300 Hosdn.it 4

..Zakochali się w sobie od pierwszego wejrzenia «Miał żółty sweter, niebieskie sztruksowe spodnie i zielone buty». tak pierws/e spotkanie wspomina Monika. " I’o było iak uderzenie pioruna» mów i Janusz, iiajsławniejs/s teraz polityk I a rozmowa jest nie tylko o polityce To przede wszystkim opowieść o miłości. Państwo Pahkotowic o swoim życiu opowiadaj;) przyjaciółce, profesorce filozofii ' feministce Magdalenie Środzie.

i Kg rozmowie nie ma tematów tabu!” - to lead wprowadzający do wywiadu V\ icj rozmowie nic wiadomo, w jakiej właściwie roli występuje Środa: publicznej profesorki filozofii? działaczki feministycznej? czy prywatnej: przyjaciółki małżeństwa Palikotów. W kontekście przeprowadzanego wywiadu jest to bardzo ważne, bo determinuje sposób i rodzaj zadawanych pytań. Zacytowane powyżej redakcyjne wprowadzenie (leatf) wymienia wszystkie trzy role. eo zaciemnia obraz Rola prywatna przyjaciółki - powoduje, ze Środa zapomina, czy też chwilowo rezygnuje ze swoich ról publicznych (filozofia, feministki), których rzetelne odgrywanie wymaga stawiania krytycznych pytań i podawania w wątpliwość pewnych kwestii. Autorka pragnie zwrócić uwagę tylko na jeden aspekt sposób przedstawienia małżonki Palikota, Moniki. Nacisk jest położony na rolę żony zakochanej i w pełni oddanej mężowi. Informacja ojej wykształceniu. dorobku zawodowym została właściwie zepchnięta na dalszy tor. unieważniona. zbędna Tego wymaga bow iem konwencja wywiadów dla prasy tego typu: przedstaw ienie zakochanej małżonki zapatrzonej w idealnego męża.

W jaki zatem sposób pogodzić to z rolą Środy działaczki-feministki'' Nauczycielki i wykładowczy ni akademickiej, teraz występującej w roli autorki w ywiadu? Wskazuję jedynie na konflikt ról: publicznej naukowca (profesorka filozofii) i prywatnej - przyjaciółka i dziennikarka - które nic zostały oddzielone (/godnie z postulatami Ossowskiego). Zatarciu uległ podział na sferę prywatną i publiczną. Środa przeprowadza wywiad nic jako dziennikarka, ale jako ..przyjaciółka" Następuje zatem ..upublicznienie prywatności". Wywiad prowadzony jest utrzymany jest w konwencji marketingu narracyjnego.

1‘aka strategia intymizacji w dłuższym czasie okazała się błędna, o czym świadczy Nposób wykluczenia z Ruchu Palikota feministki, wiccmarszałkini Sejmu W andy Nowickiej w marcu 2013 roku. Zarzucono jej przyjęcie wraz z pozostałymi wicemarszałkami legalnie przyznanej nagrody pieniężnej. Nagroda została przeznaczona na cele charytatywne, o czym Nowicka poinformowała publicznie Co ciekawe, podobne nagrody przyznano również w Senacie, co nic wywołało żadnych kontrowersji. Dodatkowo Palikot źle potraktował Nowicka . co spowodowało, że Środa zdecydowanie odcięła się cni polityka.

' Por relacje medialne http wyborcza pl 1.75478.l339229J.Palit.ot o Nowickiej Jcstcm-

zadowolony_ze mozcmy.html. http: www polskicradio pl '5 3 Artykuł 779329.Palikot-o-Now i-

cktcj-mo7e-chcc-byc-7gwalcona. (dostęp: 20.02.2013).

f rb-bryt! |«fcc Ir lut/OWI jklorry pooe**OC-I*V>oVn

\K racając do postulatów Ossowskiego, trzeci / wymienionych, dotycząc> jaw-ności warsztatu badawczego, zdaniem Sułka realizowany jest rów mez w ro/nym stopniu. Aby to ocenić, należałoby rozwazac każdy przypadek indywidualnie. Dla zaw odow ej roli socjologa zagrożeniem jest wychodzenie z mej. np popi zez odwoływanie się jedynie do własnych przekonań, a nic do wyników badań naukowych „Prawdziwym problemem są autorzy, którzy wypowiadają tezy. dla których uzasadnieniem są tylko ich własne przekonania Publiczne wypowiedzi socjologów często są tylko wypowiedziami osób inteligentnych i elokwentnych. Niewiele się różnią od głosów zawodowych publicystów” (Sułek, 2010]. Na wagę tego problemu zwraca uwagę również Wnuk-Lipiński występujący często w mediach w roli komentatora. Jak radzi sobie z konfliktem ról zawodowej naukowca, badacza, wykładowcy akademickiego i prywatnej obywatela, który ma prawo do własnych poglądów? Jak sam tłumaczy: „Występując w mediach. staram się bardzo wyraźnie rozgraniczać role Nie jest to łatw e, dlatego ze dziennikarze utożsamiają rolę zawodową z opiniami wygłaszanymi właśnie w roli obywatelskiej. Bardzo silnie akcentuję, że ta wypowiedz jest oparta na danych, a ta wypowiedź wynika z moich przekonań" [Wnuk-Lipiński, cyt. za. Maksymowicz. 2009(.

Ostatnie, czwarte zalecenie Ossowskiego dotyczy języka socjologicznego. Zdaniem Sułka to. co powinno wyróżniać socjologa biorącego udział w debacie w mediach, to właśnie użycie, a tym samym wprowadzenie do debaty. ..jego” języka, języka socjologii. Tylko po spełnieniu tego wymogu wypowiedz ma wartość naukową. „Język potoczny, choć powszechnie zrozumiały, nic wprowadza do obiegu publicznego ani nowych kategorii, ani świadomości nowych zależności. daje tylko poczucie zrozumienia, ale nie pozwala na głębsze wyjaśnienie rzeczywistości" [Sułek. 2010],

Zatem socjolog występujący w polu medialnym w swojej zawodowej roli. socjologa unit courr. powinien dbać o przestrzeganie powyższych postulatów, które można uznać za socjologiczny niezbędnik w kontaktach / dziennikarzami. Być może warto pomyśleć o edukacji w tym zakresie podczas studiów socjologicznych? Przydatna byłaby analiza debat, ale i praktyczne przygotowanie do udziału w nich. właśnie na powyższych warunkach laka strategia byłaby strategią przemawiającą w obronie naukowycłi standardów socjologicznych. Konsekwencje takich wypowiedzi są o wiele w iększe niż krotka pamięć widzów czy słuchaczy. W długim okresie rzutują one na wizerunek dyscypliny i jej przedstawicieli. „Jeśli natomiast wypowiedzi te nie spełniają tych standardów, to także psują społeczny wizerunek socjologii, zamazują granice między dyskursem socjologicznym i potocznym oraz negatywnie wpływają na samych socjologów, gdyż dopasow ują ich rozumienie socjologii jako nauki do tego. co oni sami piszą w gazetach i mów ią w telewizji" [Sułek. 2010).