91
”*) *wiadcj9|cej o anorfuacji układu onut dodMkoaa linie dyfrakcyjne pochodzące od wprowadzonych do składu podstawowego dodatków stopowych. Materiał bez dodatków charakteryzuje się śladową obecnością linii pochodzących od Mg, Y i Cu. W otrzymanym materiale stwierdzono rówwiel obecność fazy YjOj, świadczącej o częściowym utlenieniu itru podczas procesu. Wielkość nanokrystalitów tlenków itru i magnezu, określona metodą Scherrcra. w wyprodukowanym nanokom-pozycic wynosi 10+20 nm.
W materiałach na bazie Zr (Ztł*AI?jCut jjNi»«/MeO) zaobserwowano amorfiza-cję materiału po 100 h procesu MA. a w amorficznej matrycy zidentyfikowano muiocząstki CeOj, MgO i CaO (rys. 8.6).
I
w
I
i
Rys. 8.6. Dyfraktogramy rentgenowskie nano- Rys. 8.7. Krzywa DSC dla nanokopozy-kompozytów Zt^AIt *Cuł7 jNiio^McO po proce- tu ZrwAlj.iCu.^Niu/S'* obj. CnO otr/.y-sic MA (100 h) (S) msnego metodą MA (3)
Proces krystalizacji otrzymanych materiałów amorficznych badano również metodą różnicowej kalorymctrii skaningowej (DSC) (rys 8.7). W DSC pole piku na lermogramic jest bezpośrednio związane z ciepłem przemiany, co w efekcie informuje o zajściu przemiany fazowej oraz pozwala na wyznaczenie temperatur charakterystycznych tych przemian. Zaobserwowano przemianę fazową typu egzotermicznego w T-7I5 K.
Rezultaty badań twardości (H) i granicy plastyczności (R*) zestawiono w tabelach 8.5 i 8.6 odpowiednio dla nanokompozytów na bazie Mg i Zr. Dla materiału nanokompozytowego Mg^YisOtw z zawartością 30% objętościowych Y2Oj, HV rośnie z 3.49 GPa do 4,85 GPa, a granica plastyczności z 1,16 GPa do 1,62 GPa.
Nanokorapozyty na bazie cyrkonu, ZruAhjCun.jNiM/MO, zbrojone nanocząst-kami tlenków (MgO i CaO), charakteryzują się dużymi wartościami HV i R*. Badania TEM wykazały w badanych nanokompozytowych materiałach obecność wytrąceń tlenków o wielkości krystalitów 5+20 nm. Umieszczenie w amorficznej matrycy ZruAlidCujoNis, 30% obj. YjOj powoduje aż 300-procentowy wzrost mikrotwardości (tab. 8.6).