100
I mota Si w atmosferze argonu. Proszki SijN^SiC otrzymuje się, stosując almosfe-_ argonu i małą zawartość NHj. Zawartość SiC w kompozycie kontroluje ilość NH» w czasie reakcji. Celem ułatwienia procesu spiekania do mieszaniny SiWSiC dodaje się 8% wag. Y;Oj.
Właściwości wytrzymałościowe nanokompozytów typu SijN/SiC zestawiono na rys. 8.12. Krytyczny współczynnik intensywności naprężeń, Kk, wzrasta z -5 MPa • m1'1 dla SijN* do 6 MPa • m'cdla Si»N«/SiC(> 10% obj.). Wytrzymałość na zginanie wzrasta odpowiednio z 0,9 GPa do 1,1 GPa. Wytworzenie wydłużonych ziaren fazy p-Si,Ną gwarantuje osiągnięcie wartości Kk. które wynosi 7,5 MPa • mIQ.
Właściwości mechaniczne kompozytu Si.WSiC zależą od składu chemicznego materiału, wielkości ziaren i sposobu rozmieszczenia fazy Y3O3 w matrycy po procesie spiekania. W materiale nanokompozytowym SijN^SiC stwierdzono obecność następujących faz międzyziamowych: Y^iAr YjSiOi oraz YsN(SiO.»K Na granicy ziaren Si>NVSi\N4 i SijN^/SiC zaobserwowano także ślady fazy amorficznej.
Badania wpływu wielkości ziaren węglika krzemu na właściwości wytrzymałościowe nanokompozytu Si)H«/20S obj. SiC wykazały, że dla d*c = 30 nm parametr wytrzymałości R, wynosi 1,68 GPa. Wartość ta jest wyższa o 26% w porównaniu z kompozytem, w którym ziarna SiC są wielkości 270 nm (tab. 8.12). Jednym z powodów tak wyraźnego wzrostu wytrzymałości jest deaglomeracja węglika krzemu.
Tabela 8.12
Wpływ wielkości ziaren SiC na twardość HV. wytrzymałość na zginanie R, oraz krytyczny współczynnik intensywności naprężeń K* nanoknmpo/ytowcj ceramiki typu SijN^SiC w porównaniu z ceramiką SivN, 119]
Właściwości |
SijNł |
Si,N*/SłC |
Si,NVSiC |
d (SiC] (nm) |
i |
30 |
270 |
HV (GPa) |
14,4 |
16.6 |
15.8 |
średnic R, (MPa) |
1200 |
1680 |
1335 |
Ku (MPa • mw) |
6.7 |
55 |
5.0 |
Nanokoan pożyty na bazie TiN
Właściwości nowoczesnej ceramiki azotkowej w dużym stopniu zależą od wielkości ziaren materiału po procesie spiekania. Przykładowo, materiały takie jak TiN, OrN, Tii-.AI.N charakteryzuje twardość rzędu HV~20+30 GPa. Natomiast supertwarde materiały mają twardość większą od 40 GPa (BN - HV = 47 GPa. diament - HV = 704-100 GPa).
Rozważania teoretyczne i prace doświadczalne w zakresie projektowania nowoczesnych nanokompozytów typu TiN/tt-SijN* WaN/a-SijN* i VN/a-SijN« doprowadziły do opracowania nowoczesnych cienkowarstwowych materiałów inżynierskich, charakteryzujących się twardością powyżej 50 GPa (rys. 8.17) (2,22).