IMG…79

IMG…79



14 LUIOI ratANDELLO

istnienia jako Postaci, to znaczy jest nieÅ›wiadoma tycia, która może mieć, cale ustalone i okreÅ›lone, chwila po chwili, w kaidym geÅ›cie i w każdym sÅ‚owie.

Zjawia siÄ™ na scenie wraz z innymi Postaciami, nie rozumiejÄ…c jednak, co one każą Jej robić. Najwidoczniej wyobraża sobie, że żądza życia, którÄ… opanowany jest mąż i jej córka 1 przez którÄ… także i ona znajduje siÄ™ na scenie, nie jest niczym innym, jak tylko Jednym ze zwykÅ‚ych niezrozumiaÅ‚ych dziwactw tego czÅ‚owieka udrÄ™czonego 1 drÄ™czÄ…cego i okropność, okropność — nowym, dwuznacznym buntem jej biednej, wykolejonej córki. Jest zupeÅ‚nie bierna. Wypadki jej życia i wartość. JakÄ… one przybraÅ‚y w jej oczach, sam jej charakter — sÄ… to wszystko rzeczy, o których mówiÄ… inni i którym ona zaprzecza jeden tylko raz, gdy instynkt macierzyÅ„ski budzi i buntuje siÄ™ w niej, i każe jej wyjaÅ›nić, że nie chciaÅ‚a wcale opuÅ›cić ani męża, ani syna i bowiem syn zostaÅ‚ jej odebrany, a mąż zmusiÅ‚ jÄ… do odejÅ›cia. Ale ona prostuje tylko dane faktyczne: nie wie i nie tÅ‚umaczy sobie niczego.

Słowem, jest naturą. Naturą ujętą w kształt matki.

Ta Postać daÅ‚a mi zadowolenie nowego rodzaju, którego nie mogÄ™ przemilczeć. Niemal wszyscy moi krytycy, zamiast okreÅ›lić jÄ…, jak zwykle, jako „nieludzkÄ…1' — co zdaje siÄ™ być szczególnÄ… i nie do naprawienia cechÄ… wszystkich bez różnicy moich tworów — raczyli zauważyć â€žz prawdziwÄ… przyjemnoÅ›ciÄ…", że z mojej fantazji wyszÅ‚a wreszcie postać „wysoce ludzka". PochwaÅ‚Ä™ tÅ‚umaczÄ™ sobie w ten sposób: ponieważ moja nieszczÄ™sna Matka jest caÅ‚kowicie zespolona ze swojÄ… naturalnÄ… postawÄ… matki i nie ma swobody dziaÅ‚ania duchowego — to znaczy, jest niemal bryÅ‚Ä… ciaÅ‚a, którego życie przejawia siÄ™ jedynie w takich funkcjach, jak rodzenie, karmienie, piastowanie i kochanie swego potomstwa, i to wszystko bez'koniecznoÅ›ci pracy mózgu — urzeczywistnia w sobie prawdziwy

i doskonaÅ‚y „typ ludzki". Z pewnoÅ›ciÄ… tak Jest, gdyż nic nie zdaje siÄ™ bardziej zbÄ™dnym w organizmie ludzkim niż duch.

Ale krytycy, mimo pochwaÅ‚, chcieli szybko przejść do porzÄ…dku nad MatkÄ…, nie starajÄ…c siÄ… wniknąć w IstotÄ… wartoÅ›ci poetyckich, jakie postać ta w sztuce oznacza. Postać bardzo ludzka, owszem, bo pozbawiona ducha, to znaczy nieÅ›wiadoma, że jest tym, czym Jest, lub nie dbajÄ…ca o to, by sobie to wyjaÅ›nić. Ale nieÅ›wiadomość tego, Å¼e jest siÄ… PostaciÄ…, nie zmienia (aktu, że siÄ… niÄ… jest. Wyraża to ona najpeÅ‚niej w swoim krzyku wobec Dyrektora, który zwraca jej uwagÄ…, że to wszystko siÄ… już wydarzyÅ‚o i nie powinno być na nowo powodem do pÅ‚aczu: — „Nie, to siÄ… dzieje teraz, dzieje ciÄ…gle! Moja mÄ…ka nie jest skoÅ„czona! Jestem żywa i obecna, zawsze w każdej chwili mojej mÄ…ki, która odnawia siÄ…, zawsze żywa i aktualna I" Ona to „czuje" nieÅ›wiadomie i dlatego Jako rzecz niewytÅ‚umaczalnÄ…, ale czuje to z takim przerażę-nierf), że nawet nie myÅ›li, aby to mogÅ‚a być rzecz do wyjaÅ›nienia sobie samej czy też innym. Czuje to i koniec. Czuje to jako ból, a ten ból, bezpoÅ›redni, krzyczy. Tak odzwierciedla siÄ… w niej niezmienność jej życia w formie, niezmienność, która, w inny sposób, drÄ™czy Ojca i PasierbicÄ…. Oni sÄ… pierwiastkiem duchowym; ona naturÄ…; duch siÄ… buntuje przeciwko temu lub, jak może, stara siÄ… skorzystać z tego; natura, jeÅ›li nie jest pobudzona bodźcami zmysÅ‚owymi, pÅ‚acze nad tym.

Konflikt immanentny miÄ™dzy życiem i formÄ… jest nieubÅ‚aganym warunkiem nie tylko porzÄ…dku duchowego, lecz także porzÄ…dku naturalnego. Å»ycie, które utrwaliÅ‚o siÄ…, aby być naszÄ… formÄ… cielesnÄ…, stopniowo zabija swojÄ… formÄ…. PÅ‚acz tej natury utrwalonej jest nieuleczalnym, ciÄ…gÅ‚ym starzeniem siÄ… naszego ciaÅ‚a. PÅ‚acz Matki jest w ten sam sposób bierny i wieczny. Ukazany poprzez trzy obli-

7 — BN 11/193 L. Pirandello; Wybór dramatów


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0030 zaważyło na naszych kulturowych wyobrażeniach. Koncepcja przedmiotu estetycznego jako prz
img061 (15) 6 Zasoby Zasoby można zdefiniować jako wszystko, to co jest potrzebne do wykonania planu
IMG87 (2) Cronkowcowe zapalenie płuc Rzadko jako postać pierwotna, częściej jest powikłaniem
7.    Udowodnić, że istnieje liczba postaci 333333833338n, gdzie n jest liczbÄ…
ScannedImage 9 stawić czoła, nawet w czasach nowożytnych - cezaropapizmu we wszelkiej postaci, to zn
CCF20120401034 charakteru ucznia (poza może Bloomem). Nauczanie i uczenie się są postrzegane dziś j
56968 ScannedImage 9 stawić czoła, nawet w czasach nowożytnych - cezaropapizmu we wszelkiej postaci,
58880 skanuj0030 zaważyło na naszych kulturowych wyobrażeniach. Koncepcja przedmiotu estetycznego ja
nie istniał jako postać historyczna, lecz jest mitem podobnym do bóstw relign antycznych (jak np. Ad
58880 skanuj0030 zaważyło na naszych kulturowych wyobrażeniach. Koncepcja przedmiotu estetycznego ja
PA260124 od kogoś porzucenia złudzeń co do jego sytua* cji to znaczy wymagać porzucenia sytuacji, kt
ZdjÄ™cie090 Niedobór witaminy B1 . o choroba benberi, która może mieć postać mokrÄ… i suchÄ… Posta

więcej podobnych podstron