koagulopatie (5)

Preparat

Mechanizm

działania

Właściwości

Ryc. 30.1.

Większe dawki (cytrynian sodu - 8 g) podawane dożylnie powodują całkowitą dekalcynację krwi, co objawia się drgawkami tężyczkowymi, bradykardią i osłabieniem czynności serca, utratą przytomności i śmiercią przez porażenie ośrodka oddechowego.

Ratowanie - podanie dożylne 10% roztworu chlorku wapniowego.

Natrium citricum - roztwór 3,8% do badań hematologicznych.

30.3.3. Leki antytrombinowe

Heparyna

Heparyna jest to mukopolisacharyd (kwas mukoidynopolisiarkowy) wytwarzany przez komórki tuczne w wątrobie, płucach, ścianach naczyń krwionośnych i w tkance łącznej. Handlowa heparyna otrzymywana z tkanki płucnej wołu jest mieszaniną kilku heparyn o różnej masie cząsteczkowej.

Mechanizm działania heparyny na proces krzepnięcia krwi jest złożony (ryc. 30.1.). Powoduje ona unieczynnienie protrombiny (odwracalne) (1), inaktywację tromboplastyny (2) i zahamowanie wytwarzania się jej z prekursorów, inaktywację trombiny (3) i uniemożliwienie jej działania na fibrynogen oraz wzmożenie procesu fibrynolizy (4).

1.    Działanie przeciwkrzepliwe - hamuje krzepnięcie krwi (działanie występuje natychmiast, lecz trwa krótko, 2-4 godz.) zarówno in vivo, jak i in vitm, i wzmaga proces fibrynolizy.

2.    Działanie przeciwmiażdżycowe - niepewne. Wzmaga wytwarzanie czynnika „przejaśnienia” i aktywuje lipazy lipoprotcinowe, w wyniku czego następuje degradacja chylomikronów i (i-lipoprotcin na a-lipoproleiny, przez co hamuje powstawanie miażdżycy doświadczalnej.

,-2 ▼ tromboplastyna ; 3
T ▼
protrombina.....► trombina	fibrynolizyna
t 1
1 fibrynogen - -■ ► hamowanie —► wzmaganie	w iihnw rozpuszczenie -► fibryna-r—►

Punkty uchwytu działania heparyny na krzepnięcie krwi

3.    Działanie przeciwalergiczne - hamuje reakcję antygen-przeciwciało.

4.    Działanie przeciwzapalne - inaktywuje hialuronidazę.

•    Do konserwowania krwi i przy jej przetaczaniu.

•    W chirurgii - profilaktycznie w celu zabezpieczenia przed zakrzepami (małe i bardzo małe dawki).

•    Choroba zakrzepowa, zakrzepowe zapalenie żył.

•    Zatory naczyniowe i zawały (mięśnia sercowego).

•    Miażdżyca naczyń.

•    Leczenie następstw odmrożeń.

•    Leczenie oparzeń.

Przeciwwskazaniem do stosowania heparyny jest przede wszystkim gruźlica, czynna choroba wrzodowa, krwawienia miesiączkowe, połóg, podostre zapalenie wsierdzia i wstrząs.

Podawanie inaktywatorów heparyny - siarczan protaminy (5-10 ml 1% roztworu dożylnie), błękit toluidynowy.

Heparinum (Heparin, Heparin „Biochemie”) - sól sodowa heparyny, ampułki 25 000 j.m./ 5 ml (i.v.), 25 000 j.m./l ml (s.c.), fiolki 1000 j.m./l ml, 2500 j.m./5 ml, 5000 j.m./IO ml, 10 000 j.m./IO ml oraz aulostrzykawki (Heparin Injcct) 5000 j.m./0,3 ml, krem i maść 6000 j.m./20 g; stosuje się /.». po rozcieńczeniu w 0,9% NaCl lub 5% glukozie 500-1000 j.m./kg/ dobę, zazwyczaj 5000 j.m. co 4 godz. lub 10 000 j.m. co 6 godz. oraz s.c. 5000-10 000 j.m. co 8-12 godz. Również miejscowo w zakrzepowym zapaleniu żył powierzchniowych, stanach zapalnych żylaków i stłuczeniach.

Heparynę zawiera również wiele preparatów do stosowania miejscowego (kremy, żele) używanych w leczeniu bliznowców, blizn, krwiaków i urazów zamkniętych.

1.    Cepan - heparyna + alantoina + wyciąg z cebuli + wyciąg z rumianku, krem; stosuje się miejscowo 2-3 razy dziennie.

2.    Cuntractubcx - heparyna + alantoina + wyciąg z cebuli, żel; stosuje się miejscowo kilka razy dziennic.

3.    Hepalpan - heparyna + alantoina + dekspanlenol, żel i maść; stosuje się miejscowo 2-3 razy dziennie.

4.    Tointex - heparyna + alantoina, krem; stosuje się miejscowo 2-3 razy dziennie.

5.    Hclason - heparyna + hialuronidaza, maść; stosuje się miejscowo 2-5 razy dziennie.

6.    Lioton - żel zawierający heparynę.

Do lecznictwa wprowadzono również wiele preparatów heparyny o przedłużonym działaniu, a także niskocząstcczkowe pochodne heparyny o korzystniejszym i bezpieczniejszym od niej działaniu.

Zastosowa

nie

Przeciw

wskazania

Leczenie

przedawko

wania

Preparat i dawkowanie

Preparaty I dawkowanie

567