Jednym x najhanJzie) dominujących aapcktdw ludzkich doświadczeń jest atłnfetcMlć do autentycznego odczuwania w^ątkowtdd i odrębności własnego istnienia, co filozofowie odnoszą do kwestii osobistej tożsamości, czyli 4*’ I %eif) |Ą Rrbcr, 1985]. Obraz własnej osoby, zwany także pojęciem wtasnrj osoby, stanowi jak gdyby zewnętrzny atrybut uwewnętrznloncgo Ja” i składa się z umoophu oraz samooceny jednostki (T. Mądrzyć ki, 1996]. Samoocena jest więc integralną częścią oraz elementem wartośclująco-ocemajacym obra/u własnej osoby (L. Niebrzydowski, 1976; B. Galas, 1994). Najczęściej też bywa określana jako zespól poglądów i opinii, które jednostka odnosi do własnej osoby (por. J[. Reykowski, 1982].
Samooc ena ma charakter dynamiczny i kształtuje się w toku nawiązywania kontaktów interpersonalnych. Jest uzależniona od poziomu samoświadomości. której najintensywniejszy rozwój ma miejsce w okresie dzieciństwa i mkKloid Z uwagi na dynamiczny charakter samoocena dziecka różni się znacznie od samooceny dorosłego. Jest ona zarówno mniej ustrukturalizo-watia i adekwatna, Jak i bardziej niestała [M. Tyczkowa, 1986).
Hamooc cna jest powiązana z poziomem przystosowania szkolnego ucznia. Słiavrhott i Kolus (za: B. Pilec ka. 1995) podkreślają, że koncepcja siebie wynika z poziomu osiągnięć szkolnych, a poziom osiągnięć szkolnych jest następstwem poziomu samooceny, toteż jej wzmacnianie powinno być celem wychowania. H S. Goojpersmidt (1967) sądzi, że u dziecka posiadającego zaniżoną samoocenę może występować pesymizm oraz apatia. Pozytywna samooc ena wyraża się wiarą we własne możliwości, pozwala na przeciwstawianie się trudnościom życiowym, spowodowanym np. dysleksją na różnych