- 2j -
Podstawiając pomiary do wzoru otrzymujemy następującą postać ułamka:
77+68+23+20+22+33+8+9+5+ 1 _ 266
A więc średnia arytmetyczna dla bardzo dużego pochodu wynosi 26,6%. Ażeby uniknąć długich nazw szeregu dochodów oznaczymy symbolem nx", natomiast szeregu poważania społecznego - symbolem "yn. Mamy więc = 26,6,
W podobny sposób My obliczamy.
Do wzoru My = ^ 1 * Y2 + ....^10
10 podstawiamy pomiary i otrzymujemy:
47+35+23+19+56+34+16+5+36+3 _ 27 4 _
10 " 10 _ 27,4
Mamy więc My = 27,4
Na podstawie tych dwóch wartości możemy orzec, że w wymienionych zawodach w świadomości społecznej, średni dochód jest prawie równy poważaniu społeczne)
2. Mediana
Następnie będziemy szukać mediany. Definiujemy ją jako wartość cechy X w rozkładzie empirycznych uporządkowanych wariantów, poniżej oraz powyżej której znajduje się połowa jednostek zbiorowości statystycznej/0,5n/«, Przypis Andrzej Luszniewicz, Statystyka ogólna. Wyd, 4. Warszawa 1980, s.30„
Żeby zapoznać się z metodą przedstawimy kolejne kroki jej otrzymania. Najpierw porządkujemy wszystkie wyniki w szeregu kolejno od najmniejszego do największe go. Dla szeregu "X” otrzymamy więc następujący szereg:
1, 5, 8, 9, 20, 22, 23, 33, 68, 77.
Mediana znajduje się w środku szeregu. Ponieważ mamy 10 pomiarów, stąd ażeby otrzymać jedną wartość środkowa, dwie'środkowe wartości najpierw dodajemy, a potem dzielimy przez 2. Ponieważ wartościami środkowymi są 20 i 22, po dodanir
1 podzieleniu otrzymujemy Mex =21.
W podobny sposób szukamy mediany dla szeregu y. Po uporządkowaniu danych otrzy mujemy następujący szereg: . "
3, 5, 16, 19, 23, 34, 35, 36, 47, 56 - ..
Dwie środkowe wartości 23 i 34 dodajemy do siebie, a następnie dzielimy przez
2 i otrzymujemy Me^ =28,5.
3. Modalna
Drugim rodzajem pozytywnych miar tendencji centralnej jest modalna. zwana również dominantą, modą lub średnią typologiczną, oznaczana symbolem Mo lub D. Modalna definiowana jest jako wartość cechy, która występuje najczęściej w badanej zbiorowości statystycznej /A. Luszniewicz, Statystyka ogólna, s. 43). Podstawiając dane empiryczne do wzoru Mo = 3 Me — 2 M otrzymujemy:
Mox = 3 * 21 - 2 * 26,6 = 63 - 53,2 = 9,8 '
Moy = 3-28,5 - 2 *27,4 = 85,5 - 54,8 = 30,7
Znaczy to, że o większości zawodów około 10% respondentów wypowiedziało się, że charakteryzują się one bardzo dużym dochodem i około 30% respondentów przypi sało im bardzo duże poważanie społeczne.
Miary rozproszenia
a/ odchylenie średnie - określamy je jako średnią arytmetyczną wartości
bezwzględnych różnic pomiędzy wartościami odpowiadającymi poszczególnym pomiarc