Cel ćwiczenia
Obliczyć wchłonięta przez robotnika dawkę aniliny na podstawie oznaczenia szybkości wydalania /7-aminofenolu w próbie moczu pobranej miedzy 4. a 6. godziną ekspozycji (z dwóch ostatnich godzin pracy; w zakładach, gdzie występuje narażenie na nitro- i aminozwiązki czas pracy wynosi 6 godzin dzienne). Ćwiczenie obejmuje wykonanie krzywej kalibracji, hydrolizę moczu, oznaczenie stężenia /7-aminofenolu, obliczenie szybkości wydalania /7-aminofenolu oraz wchłoniętej dawki aniliny.
Zasada oznaczenia
Mocz pobrany od robotników poddaje się ogrzewaniu z kwasem solnym w temperaturze ok. 100°C. W czasie ogrzewania zachodzi hydroliza związanego /7-aminofenolu. Wolny /7-aminofenol oznacza się spektrofotometrycznie reakcją indofenolową po sprzęgnięciu z fenolem w środowisku alkalicznym, wg reakcj i:
Schemat reakcji indofenolowej
Powstałe niebieskie zabarwienie roztworu jest proporcjonalne do ilości /7-aminofenolu w próbie.
Odczynniki
a) kwas solny stężony cz.d.a. (36% HCI)
b) wodny roztwór fenolu - 5%
c) roztwór amoniaku stężony cz.d.a.
d) wzorcowy roztwór /7-aminofenolu: 100 mg /7-aminofenolu cz.d.a. rozpuścić w 3 cm' stężonego kwasu solnego i uzupełnić w kolbie miarowej wodą destylowaną do objętości 100 cni’. 1 cm' tego roztworu zawiera 1 mg /7-aminofenolu
U waga: wszystkie roztwory są wcześniej przygotowane i gotowe do użycia.
Tok postępowania w czasie wykonywania analizy:
1. Urometrem zmierzyć gęstość moczu i zanotować wynik
2. Wykonanie oznaczenia
Do probówki odmierzyć 10 cnr badanego moczu (pobranego od robotnika), dodać 5 cm’ stężonego HCI i ogrzewać w łaźni wodnej przez 1,5 godziny (poprzez hydrolizę kwaśną następuje uwolnienie /7-aminofenolu w postaci wolnej). Po ostudzeniu roztwór przesączyć do kolby miarowej (cylindra miarowego) o objętości 100 cm i uzupełnić wodą destylowaną.
Następnie pobrać z probówki objętość roztworu określoną wg wzoru:
gdzie: n = tysięczne części gęstości moczu
(Związki występujące w moczu fizjologicznym działają hamująco na reakcję indofenolową: stosowany sposób zapewnia w przybliżeniu stalą ilość inhibitorów w próbce, niezależnie od stopnia rozcieńczenia moczu).
Uzupełnić pobrany roztwór wodą destylowaną do objętości 7 cm’. Dodać I cnr’ roztworu fenolu i 2 cnr’ stężonego roztworu amoniaku. Po wymieszaniu, pozostawić próbę na .30 minut do wytworzenia się barwy, a następnie dokonać odczytu absorbancji przy długości fali 620 nm (wobec próby zerowej z kalibracji lub wody destylowanej jako odnośnika).
?