Obraz (67)

Ćwiczenie 1

BADANIE OPORÓW TARCIA W MINIATUROWYCH ŁOŻYSKACH ŚLIZGOWYCH

1.1. CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest doświadczalne wyznaczenie momentu oporów ruchu oraz współczynnika tarcia w miniaturowych łożyskach ślizgowych typu zegarowego.

1.2. WPROWADZENIE

Łożysko ślizgowe składa się z czopa i panewki. Zadaniem tego zespołu jest podtrzymywanie obracających się elementów konstrukcyjnych (np. wałów, osi, dźwigni, kół), przeniesienie ich obciążenia na podłoże przy zapewnieniu jak najmniejszego tarcia ślizgowego między nimi, w celu minimalizacji strat energii [5]. W urządzeniach precyzyjnych i mechatronicznych znajdują między innymi zastosowanie miniaturowe łożyska ślizgowe o specjalnej konstrukcji, tzw. łożyska typu zegarowego. Specyficzne cechy tych łożysk ślizgowych to:

-    małe wymiary i wynikające z tego problemy konstrukcyjne i technologiczne,

-    przenoszenie małych sił, przy jednoczesnym występowaniu dużych wartości naprężeń i nacisków (mała powierzchnia rzeczywistego styku czopa i panewki),

-    brak smarowania lub niedostateczne smarowanie (najczęściej jednorazowo przy montażu).

1.2.1. Konstrukcja i obliczanie parametrów łożysk

Łożysko ślizgowe typu zegarowego [4, 6] w najprostszym wykonaniu przedstawione jest na rys. 1.1.

Czop 1, stanowiący zakończenie wałka, ułożyskowany jest bezpośrednio w płycie łożyskowej 2, która jest jednocześnie nośną płytą szkieletu mechaniz-

7