Andrzej Janicki, Krzysztof Leszczyński------ i
Proces cieplnego utrwalania żywności może być prowadzony w opakowaniach miękkich z folii (torebki - tzw. retort pouch) albo w opakowaniach sztywnych i półsztywnych (np. kubki).
Materiałami do utrwalania termicznego w opakowaniu są najczęściej tworzywa wielowarstwowe, gdyż folie jednorodne wykazują wiele wad, między innymi: trudność zgrzewania, znaczna przenikliwość gazów, pary wodnej, aromatów, podatność na deformację cieplną.
Wśród stosowanych tworzyw wielowarstwowych są:
■ politereftalan glikolu etylenowego PET/polietylen o małej gęstości; temperatura sterylizacji do 105°C;
■ politereftalan glikolu etylowego (aluminium) polietylen o małej gęstości; temperatura sterylizacji do 105°C;
■ politereftalan glikolu etylenowego/polietylen o dużej gęstości; temperatura sterylizacji do 120°C
oraz tworzywa jednorodne:
■ polipropylen; temperatura do 130°C;
■ politrójfluorochloroetylen; temperatura sterylizacji do 130°C.
Pasteryzacja żywności w torebkach jest prosta pod względem technicznym, natomiast sterylizacja cieplna wymaga spełnienia specyficznych warunków. Na przykład: wytrzymałość spoin nie powinna stanowić mniej niż 80% wytrzymałości samego materiału opakowaniowego.
Dużą wytrzymałością mechaniczną charakteryzuj ą się laminaty poliester/poli-propylen lub poliamid/polipropylen.
Przy napełnianiu opakowań produktem nie wolno dopuścić do zanieczyszczenia powierzchni zgrzewania, gdyż obniża to wytrzymałość zgrzewów. Przenika-1 nie ciepła do produktu nie jest utrudnione przez cienką folię (grubość do 100 pm) i zależy jedynie od charakteru i ilości produktu w opakowaniu.
Produkt zapakowany w torebki powinien być układany na perforowanych tacach polipropylenowych, gdyż tace metalowe mogą powodować miejscowe przegrzewanie produktu oraz wydłużanie czasu podnoszenia temperatury i chłodzenia.
W czasie sterylizacji niezwykle istotne jest utrzymywanie odpowiedniego przeciwciśnlenia (za pomocą pary wodnej lub powietrza), które kompensuje ciśnienie wewnątrz opakowania, nie dopuszczając do jego deformacji.
Do wytwarzania opakowań sztywnych i półsztywnych stosuje się najczęściej polietylen wysokiej gęstości oraz polipropylen o grubości około 1,5 mm. Opakowania te zamyka się po odpowietrzeniu wieczkami z tworzyw sztucznych (zamykanie cieplne) lub metalowymi (tak jak puszki lub słoiki).