posłuszenstwo wobec autorytetu0030

Zachowanie oczekiwane

temat posłuszeństwa wobec władzy. Nasz eksperyment zostaje szczegółowo opisany, jednak bez przedstawiania jakichkolwiek wyników. Słuchacze zostają zapoznani ze schematem generatora wstrząsów, wraz ze słownymi opisami i oznaczeniami napięcia. Każdy respondent jest proszony o zastanowienie się nad eksperymentem, a następnie o indywidualne zapisanie, jak sam by się w nim zachował. Przewidywań dokonywały trzy grupy osób: psychiatrzy, studenci college’u i należący do klasy średniej dorośli, wykonujący różne zawody.

W tabeli 1. zestawiono przewidywania poszczególnych grup dotyczące momentu przerwania eksperymentu.

Każdy ze 110 respondentów uważał, że sprzeciwiłby się eksperymentatorowi w którymś momencie serii poleceń, a typowe wyjaśnienia ich nieposłuszeństwa były następujące:

„... osobiście śmiertelnie boję się wstrząsów i nie mógłbym ich podawać ludziom, którzy by protestowali, ponieważ sprawiałbym ból. Nie mógłbym rozmyślnie zadawać cierpienia zupełnie obcej osobie”. (Maksimum:

90 woltów).

„Nie sądzę, żeby jakikolwiek eksperyment był wart wymierzania silnych wstrząsów drugiemu człowiekowi. Fakt, że osoba badana reagowała tak, jak reagowała, według mnie wskazuje na to, że doświadczała poważnego dyskomfortu. Nie mógłbym być tym, kto zadaje jej ten ból. W chwili, w której ta osoba upierała się, że chce zrezygnować z eksperymentu, uszanowałbym jej zdanie”. (Maksimum: 135 woltów).

„... nie mogę znieść widoku ludzkiego cierpienia. Jeśli uczeń chciałby się wycofać, uwolniłbym go, żeby nie sprawiać, aby cierpiał”. (Maksimum:

150 woltów).

„... ponieważ zarówno osoba badana, jak i ja, zgłosiliśmy się dobrowolnie, a także dlatego, że eksperymentator nie ma żadnej fizycznej władzy nade mną, osoba badana powinna zostać uwolniona, kiedy znajdzie się w takim punkcie, w którym prosi o uwolnienie; i ja bym ją uwolnił”. (Maksimum: 150 woltów).

„Powodem, dla którego przerwałbym eksperyment, jest to, że ta osoba krzyczałaby z bólu. Wiedząc, jak bym się czuł, gdybym choć zadrapał kolano, czułbym wtedy współczucie dla ucznia”. (Maksimum: 180 woltów).

45