Cykl komórkowy - szereg procesów zachodzących pomiędzy kolejnymi podziałami komórki. Można go podzielić na okres podziału i okres spoczynku (interfaza). Podział komórki: podział jądra (mitoza, mejoza), podział cytoplazmy (cytokineza).
Mitoza - podział jądra podczas którego zachowana zostaje pierwotna (diploidalna) ilość chromosomów. Mejoza - podział jądra podczas gametogenezy, komórki potomne otrzymują połowę informacji genetycznej (haploidalny).
Cykl komórkowy 2 | ||
Cykl komórkowy - cykl |
faza GO spoczynkowa 2n | |
1 h | ||
replikacji matenału genetycznego i podziału komórki. Na cykl składa się | ||
mitoza (podział) i interfaza. |
/ faza G2 3 - 4 h |
i \ |
Składowe interfazy: |
/- 4n \ |
\ |
GO - faza spoczynku |
faza G1 | |
G1 - faza wzrostu |
, ,_c |
6-12 h 2n |
S - faza syntezy DNA |
\ 6-«h |
/ |
G2 - faza przygotowania do |
\ |
/ |
podziału |
y |
G1 - faza wzrostu komórki: wzrost ilości białek, RNA, masy i objętości komórki. Synteza cyklin A, C, D, E. W późnej fazie G1 zlokalizowany jest punkt restrykcyjny R, po przekroczeniu którego komórka musi przejść do następnych etapów cyklu. Czas trwania G1 może być różny.
S - faza obejmująca replikację DNA. Ilość DNA w jądrze diploidalnym podwaja się. Synteza odbywa się najpierw w euchromatynie, dopiero pod koniec fazy S także w heterochromatynie (zwłaszcza konstytutywnej). Rozpoczyna się też synteza cykliny B oraz histonów.
Czas trwania jest mniej więcej stały - około 8 h.
Fazy cyklu komórkowego 2 |
Mitoza 1 | |
G2 - faza przygotowania do podziału (mitozy). Syntezowane są białka wrzeciona podziałowego (tubuliny) oraz cyklina B. Produkowane są składniki konieczne do odtworzenia błony komórkowej w telofazie i cytokinezie mitozy. Pod koniec G2 aktywuje się kinaza białkowa CDK odpowiedzialna za zanik błony jądrowej i kondensację chromosomów. |
Mitoza - proces podziału komórki w którym powstają dwie identyczne komórki potomne zawierające taką samą ilość materiału genetycznego jak komórka rodzicielska. Profaza - przejście z fazy G2 do M, kondensacja chromosomów, zanik jąderka oraz Wony jądrowej^^ Rozejście się centrioli do biegunów komórki, formowa wrzeciona podziałowego. | |
GO - faza spoczynkowa. Wyjście z tej fazy może odbywać się pod wpływem różnych czynników zewnętrznych. Komórki w tej fazie nie posiadają zdolności do replikacji DNA i podziału. Syntezowane jest RNA, białka i inne składniki komórek. |
% |