Scan0023

NIEKTÓRE POJĘCIA STOSOWANE W URBANISTYCE

pierwszeństwo przed wszystkimi innymi działaniami. Nadrzędnym celem tworzenia parków jest możliwość poznania całości systemów przyrodniczych danego środowiska, wraz z warunkami ich funkcjonowania, oraz odtwarzania zniekształconych i zanikłych ogniw rodzimej natuiy. Wokół parku tworzy się strefę ochronną zwaną otuliną. Utworzenie parku następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które określa nazwę parku, granice jego obszaru i otulin oraz ograniczenia i zakazy przewidziane ustawą. Parkom nadaje się statut oraz opracowuje się dla nich i ich otulin plany ochrony. Ustalenia tego planu są wiążące przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Plan, po uzgodnieniu z dyrektorem parku, zatwierdza właściwy minister.

Pas ruchu

Pas wyznaczony na jezdni, przewidziany do poruszania się pojazdów jeden za drugim w jednym kierunku. Szerokość pasa ruchu wynika z normatywnej szerokości pojazdów i jest uzależniona od zakładanej prędkości ich poruszania się. Stosowane w Polsce szerokości pasów ruchu wynoszą: 2,50 m, 2,75 m, 3,00 m, 3,25 m, 3,50 m, 3,75 m. Poza pasami ruchu na jezdniach, w zależności od potrzeb, można wyznaczać pasy awaryjnego postoju — stanowiące pobocza drogi i służące do zatrzymywania się oraz postoju pojazdów unieruchomionych z przyczyn technicznych, pasy ruchu specjalnego o przeznaczeniu takim jak: autobusowe, rowerowe lub dla innych pojazdów uprzywilejowanych oraz pasy dzielące środkowe lub boczne — nieprzeznaczone dla ruchu pojazdów.

y> Pierzeja

Ciąg frontowych elewacji budynków, stanowiących jedną stronę placu łub ulicy.

Planowanie przestrzenne

Całokształt działań zapewniających prawidłowe zagospodarowanie przestrzenne kraju, województw (regionów) i gmin (miast) z uwzględnieniem wzajemnych związków i interesów oraz powiązań w skali międzynarodowej. Istotą planowania przestrzennego jest także wykorzystanie istniejących zasobów środowiska naturalnego i zbudowanego, aby można było zaspokoić zarówno bieżące, jak i przyszłe potrzeby ludności. Planowanie przestrzenne regulowane jest w Polsce szczególną ustawą, która przede wszystkim ukierunkowuje planowanie przestrzenne na przeznaczanie terenów na określone cele i ustalania zasad ich zabudowy i zagospodarowania.

Podział terytorialny

Względnie trwały podział przestrzeni państwa, tworzony dla wykonywania określonych zadań państwa, w szczególności z zakresu administracji publicznej. Wyróżnia się 3 rodzaje podziałów terytorialnych: zasadniczy dla wykonywania administracji publicznej ogólnej, specjalny dla wykonywania administracji publicznej specjalistycznej (skarbowej, sanitarnej itp.), pomocniczy dla jednostek pomocniczych (jednostka pomocnicza gminy). Aktualnie, podział dla celów wykonywania administracji publicznej (podział administracyjny) kształtuje się następująco: centrum oraz trzy szczeble podziału administracyjnego.w terenie (gminy, powiaty, województwa).

(m

i