- 68 -
mów przez dzisiejszego człowieka. Zachodzi on wszędzie między jednostkami i grupami tam, gdzie każdy uczestnik dialogu jednocześnie słucha i. odpowiada, usiłuje zrozumieć i siebie uczynić zrozumiałym dla innych, pyta i pozwala siebie pytać, aby w obliczu jakiejś sytuacji, zagadnienia czy zadania dojść wspólnie do większej wspólnoty życia, poglądu i działania. Każdy uczestnik dialogu musi być przytem gotów swoje poglądy, zachowanie się i sposób postępowania coraz bardziej wyjaśnić i sprostować, jeśli okaże się, że prawda prowadzi go do tego. Wzajemność i wspólne zaangażowanie się są i— stotnymi elementami dialogu /por .Dial.Ek. 11,1/„
. Dialog ekumeniczny ma prowadzić chrześcijan do głębszego zrozumienia, jak wspólnie mają postępować we wzrastaniu - w tajemnicy Chrystusa i Jego Kościoła; jak dawać wespół świadectwo swego posłannictwa, które Jezus Chrystus zlecił swemu Kościołowi; jak odpowiedzieć na pytania, które świat stawia dziś wszystkim Kościołom i Wspólnotom chrześcijańskim; jak rozwiązywać te same czy podobne problemy, z którymi spotykają się religijne społeczności chrześcijańskie różnych wyznań w zakresie swego wewnętrznego życia /Dial. Ek.II, 2/. Tu właśnie nasuwa się możliwość duszpasterskiego dialogu na płaszczyźnie lokalnej /parafia, dekanat, diecezja/ dla ustalenia jednolitej postawy i stanowiska czy też przeprowadzenia jakiejś działalności* Zwłaszcza w dziedzinie duszpasterstwa małżeństw mieszanych dialog duszpasterski byłby w wielu wypadkach potrzebny i owocny. Natomiast dialog teologiczny, oraz na specjalne fachowe tematy, zasadniczo prowadzą z upoważnienia władzy kościelnej znawcy toelogii i historii Kościoła.
Dialog wymaga dużych przymiotów umysłu i charakteru, jak również odpowiedniego przygotowania. Musi tu być przędą^ wszystkim ludzka życzliwość i otwartość dla drugiego człowieka, prowadząca do wzajemnego poważania, szacunku i zgodliwości przy jednoczesnym uznaniu wszelkiej prawowitej różnorodności. Dialog ma się odbywać "na płaszczyźnie równości”, co przy świadomości i przekonaniu katolika o pełni dóbr zbawczych swego Kościoła nie wyklucza uznania tych wartości u innych chrześcijan.
Kompetencja zaś w dialogu dotyczy znajomości omawianego przedmiotu tak w nauce i praktyce własnego Kościoła, jak też u partnerów dialogu z innych Kościołów chrześcijańskich; zrozumienia psychologicznych, socjologicznych i historycznych czynników wiary, mentalności, ducha kultury; filozoficznego sposobu myślenia, tradycji i stylu życia innych chrześcijan oraz różnorodnego sposobu wyrażania tej samej rzeczywistości. Ponadto biorący udział w dialogu musi mieć ducha kościelnego i pamiętać, że występuje jako przedstawiciel Kościoła, w posłuszeństwie dla wskazań i poleceń swej władzy i Urzędu Nauczycielskiego. Wreszcie uczestnik dialogu ma wyklućzyć wszelką osobistą korzyść czy sławę ^ wyznaniowy triumfalizm czy dumę, a szukać tylko Chrystusa i Jego chwały; istotne w tym zakresie są: czystość zamiar ów, dążenie do świętości, postawa pokory i pokuty, a zwłaszcza modlitwa /Dial.Ek.IV, 1-6/.
Pewne zaczątki dialogu ekumenicznego widoczne są także w Polsce, ale do poważniejszego dialogu teren ekumeniczny musi jeszcze dojrzeć.