90 Spawalnictwo. Laboratorium
Parametry zgrzewania doczołowego metodą zwarciową dla wybranych materiałów podano w tabeli 6.1.
i
Tabela 6.1 ;
Parametry zgrzewania doczołowego zwarciowego
Materiał zgrzewany |
Średnica elementu zgrzewa nego (mm) |
Powierzchnia przekroju elementu zgrzewanego |
Początkowy rozsław szczęk [mm] |
Naddatek na Spędzanie [min] |
Docisk jednost kowy |MPa] |
Gęstość prądu |A/mm2; |
3 |
7,1 |
9,0 |
2.1 |
2.0 |
300 | |
Stal |
5 |
19,6 |
12,0 |
2,3 |
1,7 |
200 |
niskowęgiowa |
8 |
50.3 |
16,0 |
2,8 |
1,5 |
160 |
12 |
113,0 |
18,0 |
3,0 |
1,2 |
140 | |
3 |
7,0 |
8,0 |
1,3 |
3,0 |
450 | |
Miedź |
5 |
!9,6 |
11.5 |
1.8 |
1,5 |
250 |
10 |
78.5 |
17,0 |
2.5 |
0,8 |
130 | |
4 |
12,6 |
7,2 |
1.8 |
1,7 |
350 | |
Mosiądz |
8 |
50,2 |
12.8 |
2,0 |
i,0 |
200 |
16 |
201,0 |
23,0 |
2,8 |
0,5 |
80 | |
3 |
7.1 |
8.0 |
2.2 |
1.0 |
360 | |
Aluminium |
6 |
28,3 |
9,3 |
3,6 |
0,9 |
210 |
8 |
50,2 |
14,8 |
4,8 |
0,7 |
150 |
6.1.3. Ocena jakości złączy doczołowych
f
Do inciod kontroli złączy doczołowych zalicza się: oględziny zewnętrzne, pomiar geometrii złąc/a, niekiedy badania nieniszczące - radiograliczne lub • penelracyjne, próby technologiczne - najczęściej zginanie, badanie własności mechanicznych, badania metalograficzne, badania korozyjne. Zakres badan . i wybór metod kontroli narzucają warunki odbioru konstrukcji.
Oględziny zewnętrzne są podstawowym i powszechnie stosowanym sposo- i bern kontroli wszystkich rodzajów złączy zgrzewanych. Uważna obserwacja | pozwala ujawnić podstawowe wady zewnętrzne w postaci pęknięć, nadtopień,
rj
i
r
6. Zgrzewanie elektryczne oporowe metali 91
odkształceń niewłaściwej geometrii itp. Należy dążyć, aby po /.grzaniu złącze miało charakterystyczną wy pływkę o średnicy O - (2 + 3)d (rys. 6.5a). Nte wszystkie materiały można jednak w ten sposób połączyć. W złączu w kształcie beczkowatym (rys. 6.5b) zawarte są wewnątrz nie usunięte zanieczyszczenia i ma ono szeroką strefę rozrośniętych ziarn. a jego wytrzymałość jest na ogól niższa niż złącza z wypływką.
Rys. 6.5. Typowe kształty złączy zwarciowych a - złącze /. wypływką (zaleca ne), b -.złącze beczkowane (dopuszczalno)
Ocena /łącza na podstawie technologicznej próby zginania według PN-78/M-69720 jest bardzo pomocna przy doborze parametrów zgrzewania i można jej łatwo dokonać w warunkach warsztatowych. W rym celu usuwa się mechanicznie wypływkę lub speczenie materiału, wygładza powierzchnię, po czym na trzpieniu o średnicy d, idzgiita się próbkę. Wartość kąta zginania do wystąpienia pęknięcia jest ilościowym wskaźnikiem jakości złącza. Badania własności mechanicznych umożliwiają otrzymanie konkretnych danych liczbowych, dotyczących wytrzymałości złącza na rozciąganie (RN-75/M-69710), udajność (RN-64/M-69733), twardość (PN-64/M-69751) itp. Ogólnie wytrzymałość na rozciąganie złączy- zgrzewanych zwarciowo jest nieznacznie mniejsza (10 + 20 %) od wytrzymałości materiału rodzimego, chociaż /łącza w ielu materiałów wykazują równą wytrzymałość z materiałem podstawowym. Rozerwanie w zgrzeinie świadczy o obecności w niej zanieczyszczeń lub przyklejeń, natomiast zniszczenie w strefie wpływu ciepła spowodowane jest znacznym rozrostem ziarn w tym obszarze. Wiadomo, że złącza ciShkich materiałów wykazują statycznie większą wytrzymałość niż gr ubych.
r