Energia kinetyczna układu w położeniu końcowym wynosi
r2
m2r2 v%
Praca sił ciężkości na odpowiednich przesunięciach
W— mlg(R—r)+2m2g(R—r) = g(R—r){ml+2m2)
Po podstawieniu tych wielkości do równania określającego zasadę równoważności energii kinetycznej i pracy otrzymaniy
WB--jj(2m1 + 9m2)-—cof(R-r)2(2m1+9w2) = ^(R-r)(m1 + 2m2)
Stąd wartość prędkości vB
■■pi
Przykład 6.15. Na pionowym wa)
o promieniu r m i masie m kg oraz rurkę, której oś przecina pod kątem prostym oś wału. W rurce znajdują się dwie kule o promieniu r i masie m każda, połączone nierozciągliwą nicią, która ulega zerwaniu pod działaniem siły F N. Środki kul są odległe o Ar i umieszczone symetrycznie względem wału (rys. 6.15). Krążek jest owinięty nierozciągliwą nicią, przerzuconą przez bloczek, na końcu której zawieszono obciążnik o masie m. W chwili początkowej układ znajduje się w spoczynku. Pomijając masę wału, rurki, nici, bloczka oraz tarcie między kulkami i rurką, obliczyć: o jaką wysokość H opuści się obciążnik do chwili zerwania Się nici łączącej kulki oraz siłę S naciągu nici, na której zawieszono obciążnik przed zerwaniem nici łączącej kulki (podczas jego rućhu-w dół). Układ znajduje się w polu przyciągania ziemskiego.
Rozwiązanie. Nitka ulegnie zerwaniu, gdy siła bezwładności osiągnie wartość siły F
B = 2mcolr = F
Stąd
Rys. 6.15. Do przykładu 6.15
Moment bezwładności całego układu względem osi wału (bez obciążnika) wynosi
■mr2 + 4mr:
= 9,3 mr2
Na podstawie zasady równoważności energii kinetycznej i -pracy
1 . , mv2
y/,0)2+—= mgH
i po uwzględnieniu wcześniej podanego wzoru na prędkość kątową oraz wzoru na prędkość liniową v = cor otrzymamy
m
H _ 10,3 Fr 4 mg
Dynamiczne równanie obciążnika (rys. 6.15) zapiszemy ma = mg—S
gdzie- przyspieszenie obciążnika po przebyciu drogi H, przy zastosowaniu wzorów
149