84
- dopasowaniu zadań tekstowych do tych czynności1.
Ponadto taksonomia celów umożliwia obiektywny i dokładny pomiar dydaktyczny oraz racjonalny dobór treści kształcenia. Zdaniem B. Niemierki, może być pomocna w walce z materializmem dydaktycznym, polegającym na przecenianiu zapamiętanych wiadomości kosztem umiejętności2.
Najbardziej znana w świecie i w Polsce także, jest taksonomia opracowana przez zespół amerykańskich pedagogów z Uniwersytetu z Chicago pod kierunkiem Benjamina S. Blooma w latach pięćdziesiątych XX wieku3. Zespołowi temu przypisuje się skonstruowanie taksonomii celów kształcenia w dziedzinie poznawczej i emocjonalnej (choć niektórzy uważają, że autorem taksonomii w dziedzinie emocjonalnej jest Dawid E. Rrathwohl).
W dziedzinie poznawczej taksonomia Blooma zawiera sześć szczebli (kategorii, poziomów, zakresów), na których dokonują się odrębne procesy poznawcze. Są one {wraz z odpowiadającymi im procesami poznawczymi uczniów) następujące:
I Wiadomości - uczeń potrafi przypomnieć, zdefiniować, rozpoznać
lub wskazać szczegółowe wiadomości przekazywane w procesie kształcenia. Mogą one przyjmować formę faktu, reguły, diagramu, dźwięku itd.
II Rozumienie - uczeń potrafi zademonstrować zrozumienie wiadomości,
które może polegać na przedstawieniu definicji własnymi słowami, podsumowaniu, wymyśleniu oryginalnego przykładu itd.
HI Zastosowanie - uczeń potrafi posłużyć się wiadomościami w celu wykonania określonych czynności, np. narysowania, napisania, przeczytania, obsługi określonego sprzętu.
IV Analiza - uczeń rozpoznaje zasadę zorganizowania danego materiału
informacyjnego i jego strukturę, potrafi rozłożyć materiał na części składowe i określić występujące między nimi związki. UofedŁutA/tC cM-4
V Synteza - uczeń potrafi zebrać w całość wiadomości uzyskane
z różnych źródeł i wytworzyć t oryginalnyj produkt własnego myślenia, który może wystąpićw formie pisemnej, ustnej, obrazowej itp.
VI Ocena - uczeń potrafi zastosować odpowiednie kryteria do oceny
wartości czegoś, np. artykułu, projektu architektonicznego, określonego działania itd.4.
K. Denek, O nowy..., op. cit., s. 48.
B. Niemi erko,Między oceną..., op. cit., s. 86.
R.J. Arends, Uczymy się .... op. cit., s. 80.
Ibidem, s. 80-81.