skanuj0051 (2)

Poprzednia reakcja (wydzielanie NH,T) nie ma tego typu ograniczeń (jest bardziej selektywna).

Wykrycie kationu potasowego często wymaga usunięcia soli amonowych (przez odparowanie roztworu i wyprażenie). Do częściej stosowanych reakcji wykrywania jonów K* należą:

1° Po dodaniu do analizy ~ 30% roztworu kwasu nadchlorowego czyli chlorowego(V!I) pojawia się drobny krystaliczny osad KClCń.

K' + CI(V ^ KCIOd

biały osad

W roztworach rozcieńczonych, osad może się nie pojawić. Przydatne bywa wstępne zatężenie roztworu analizowanego i ponowne ochłodzenie, po którym dodajemy HC10₄. Przy dużych stężeniach jonów NH/, istnieje możliwość strącania się także białego NHjCIOj.

2° Roztwór tetrafenyloboranu sodowego wytrąca z jonami K' biały drobnokrystaliczny osad:

K^ł+B(C6H₅)4^_ ^ KB(C\H<h

biały osad

Kilka kropli roztworu badanego zakwaszamy rozcieńczonym CH3COOH (tak, aby w roztworze [CH3COOH] < 0,IM) i dodajemy kroplę roztworu NaBjCtłbj.i. Wskazane jest, aby reakcję tę przeprowadzać na płytce szklanej (lub porcelanowej) - strącony osad jest dobrze widoczny, a oszczędność odczynnika znaczna.

3° W środowisku buforu octanowego (5 < pH < 7), brunatny roztwór azotynokobaltanu(lll) sodowego strąca żółty drobnokrystaliczny osad soli podwójnej:

ton 2 K* + Na' + [Co(N0₂)₆]⁵’

K^NalCoiNOAl

żółty osad

Reakcja ta jest dość czuła, ale istnieje wiele ograniczeń w jej wykorzystywaniu: W roztworach zasadowych wytrąca się CofOHK W roztworach silnie kwaśnych, anion kompleksowy nieodwracalnie dysocjuje. Ponieważ związki Co(lII) są utleniaczami, roztwór analizowany nie powinien zawierać reduktorów. Jony NH,* wytrącają osad analogiczny do jonów K\

4" W lekko kwaśnym środowisku (5 < p H < 7), kationy potasowe wytrącić można ze stężonych roztworów, anionami wodorowinianowymi:

K⁺ + HC₄R,<V 2 RHCJhO.

biały, krystaliczny osad

Metoda ta jest mało czuła - strącana wodorosól jest dobrze rozpuszczalna, szczególnie po podgrzaniu. Źródłem anionów HC₄H₄(V jest stężony roztwór NaHC,|H₄0₆ lub kwas winowy z dodatkiem NaCHjCOO. Możemy zapisać:

l^RA + CHjCOO" Ji HC₄H40₆ +CH3COOH

kwas winowy

Powstawaniu jonów HC₄Hi0₆" towarzyszy tworzenie się buforu octanowego (CHjCOOH + CHjCOCf) "pilnującego”, aby w roztworze pH « 5. Jest to bardzo istotne, ponieważ zarówno kwas winowy (przy zbyt niskich pH), jak i winian K2C4H4O0 (przy zbyt wysokich pH) są znacznie lepiej rozpuszczalne niż wodorowinian KHC.iH.iOa

Tak jak w innych przedstawionych tu reakcjach jonu K’, podobny osad może powstać z jonami NH/.

101