skanuj0120 (2)

Max Weber wyróżnił 4 typy reprezentacji:

a)    Stan, w którym reprezentant jest właścicielem swojej funkcji (np. dziedziczni monarchowie),

b)    Stan, w którym pewien porządek ustrojowy jest reprezentowany przez jego członków (np. zgromadzenie stanowe),

c)    Reprezentacja związana, wynikła z faktu mandatu imperatywnego i prawa odwoływania służącego reprezentowanym,

d)    Reprezentacja wolna, w której przedstawiciel nie jest związany żadną instrukcją i pozostaje panem swojego działania.

Wyróżniamy reprezentację pośrednią i bezpośrednią. Reprezentacja jest to zjawisko zgodności albo zbieżności pomiędzy treścią decyzji państwa, czyli linią polityki, a opinią publiczną.

Formy korelacji (zależności): wybory powszechne, strajk, manifestacje, referendum, petycje.

Zasada podziału władzy

Zasadę podziału władzy wyraźnie wprowadza Konstytucja RP, stwierdzając w art. 10 ust. 1 i 2, że „ Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, wykonawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent RP i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały Konstytucja z 1997r. tylko organy władzy ustawodawczej uznaje jako reprezentantów narodu (art. 104 i 108). Prezydenta traktuje jako „najwyższego przedstawiciela RP...” (art. 126), Radę Ministrów jako organ prowadzący „politykę wewnętrzną i zagraniczną RP” i kierujący „administracją rządową” (art. 146). Konstytucja z 1997r. utrzymała w Polsce parlamentarny system rządów. Organizacja władzy wykonawczej oparta jest na zasadzie dualizmu (prezydent oraz rząd z premierem na czele), rząd i poszczególni ministrowie ponoszą polityczną odpowiedzialność przed sejmem, prezydentowi nie przysługują kompetencje, które pozwalałyby mu przejąć kierowanie sprawami rządowymi. Centralne miejsce w systemie organów państwowych przysługuje sejmowi, wiele jednak decyzji musi być podejmowanych bezwzględna lub kwalifikowana większością głosów, a jeśli tej większości zabraknie, sejm musi pogodzić się z wolą Senatu czy prezydenta. Na zupełnie innych zasadach ukształtowana jest pozycja władzy sądowniczej, której podstawę stanowi niezależność sądownictwa od władz pozostałych. Mówi o tym art. 173 Konstytucji RP: ,JSądy i trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz”. Pozycja sądownictwa opiera się na zasadzie separacji lub nawet izolacji władzy sądowniczej, ponieważ jedną z podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego jest to, ze tylko sądy mogą wymierzać sprawiedliwość.

Zasada pluralizmu politycznego

Pojęcie pluralizmu oznacza respektowanie odmienności i różnorodności wszystkich ludzi. Różnice wynikają z natury człowieka, ale wszyscy ludzie są równi. Zasadę pluralizmu ustanawia art. 11 Konstytucji stwierdzający, że Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają się na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich, w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. ” Jako zasada ustrojowa w prawie konstytucyjnym pluralizm polityczny polega:

d)    uznaniu za pożądany fakt istnienia wielości partii,

e)    uznaniu równości partii wobec prawa. Równość ta polega na nakazie jednakowego traktowania partii przez prawo. Żadna partia z mocy prawa nie może zajmować w systemie partyjnym pozycji uprzywilejowanej w stosunku do innych (np. nie może mieć statusu partii państwowej lub kierowniczej).

f)    określeniu demokratycznej roli partii politycznej.

Znaczenie prawne tak rozumianej zasady determinuje system wielopartyjny - wyklucza jakąkolwiek jednopartyjność. Po drugie jest to punkt wyjścia kreowania jakości systemu partii. Wywieść należy z niego bezpośredni zakaz istnienia partii o cechach antydemokratycznych w programie i metodach swojego działania (zakaz taki wyraża art. 13 Konstytucji) - „Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu... K Zasada społeczeństwa obywatelskiego

Pojęcie społeczeństwo obywatelskie w Polsce zyskała racje bytu dopiero w tzw. okresie „pierwszej Solidarności”. Do roku 1981 obywatel pozbawiony był możliwości oddziaływania na proces rządzenia, był jedynie przedmiotem działań władzy (partii rządzącej). Społeczeństwo obywatelskie

70