Skan61

294 Zakazana archeologia - ukryta histońa czlmoieku Słownik ważniejszych terminów 295

Datowanie absolutne - określanie wieku znalezisk w odniesieniu do cza-sów współczesnych, np. sprzed 100 000 lat, 3 000 lat. 400 roku n.e., oparte na skomplikowanych technikach fizykochemicznych bądź metodach historycznych (kalendarze, kroniki itp.).

Datowanie względne - określanie, które znalezisko jest starsze, a które młodsze.

Detrytus - (z języka łacińskiego detritus - rozlany) cząstki zwietrzałych skaJ oraz szczątków zwierząt i roślin tworzące osady; inaczej trypton.

Eolity - najbardziej prymitywne narzędzia kamienne Epoka kamienia - według typowych poglądów archeologicznych epoka w której ludzie, lub ich ewentualni przodkowie, używali kamienia (głównie krzemienia) jako podstawowego surowca do wyrobu narzędzi czy też broni, aż do czasu wynalezienia metod wytopu metali (początkowo brązu), co w po-szczególnych częściach świata miało nastąpić w różnych czasach. Epokę kamienia dzieli się zasadniczo na dwie części: paleolit (starszą epokę kamienia) i neolit (młodszą epokę kamienia); w niektórych miejscach wyróżnia się również mezolit (środkową epokę kamienia); por neolit, paleolit, system trzech epok.

Fosylizacja - proces przybierania struktury kamienia; inaczej skamienienie; Geologia - (z języka greckiego ge - ziemia, logfc - nauka) nauka o budowie i dziejach Ziemi, głównie skorupy ziemskiej, oraz o procesach, dzięki którym ulega ona przeobrażeniom.

Glacjal - (z języka łacińskiego glacjalis - lodowy) zlodowacenie, pokrycie przez lodowiec danego terenu.

Habitat - środowisko naturalne danego organizmu

Hominidy - człekokształtne ssaki o wyprostowanej postawie dala, klasyfikowane jako rodzina (Hamuiidea) obejmująca dwa rodząje - Homo 1 Austin-lopithecusinaczej człowickowate.

Homo - w standardowej systematyce rodzaj obejmujący gatunek współczesnego człowieka. Homo sapiens ncanderthalcnsis. Homo erectus i Homo habilis: jego początki określa się na około 2 min lat temu.

Homo erectus - (z języka laańskiego Homo - człowiek; erectus -stowany) zgodnie z dzisiejszymi lupotezaini o ewolucji istot ludzkich &^aU,ne*|^ dący bezpośrednim przodkiem człowieka i datowany na około 1.5 mln-‘200 0W ,i lat; por. hominidy. Homo, małpoludy, Pithecantmpus erectus, Sinanthropus. 1

Homo habilis - (w języku bańskim dosłownie „człowiek zręczny") współczesnych teorii palcoantrapologicznych gatunek poprzedzający n<mw|

eiectus i tym samym przodek człowieka; datowany na ponad 2-1,5 min lat, por. hominidy. Homo. małpoludy.

Homo sapiens archaiczny - (z języka łacińskiego Homo - człowiek, sapiens rozumny) w^redług paleoantropologów archaiczna, wczesna forma współczesnego gatunku człowieka, datowana na około 400 000/300 000-100 000/ 40 000 bt; por. hominidy. Homo.

Homo sapiens ncanderthalensis - (w języku łacińskim dosłownie „rozumny człowiek neandertalski") istoty uważane dawniej 2a bezpośrednich przodków człowieka, obecnie za odgałęzienie głównej linii ewolucyjnej ludzkiego gatunku; określenie „neandertalski" wywodzi się od stanowiska w dolinie Ne-andertal w Niemczech, gdzie po raz pierwszy odkryto szczątki tych istot; datowane na około 150 000-35/30 000 bt; inaczej „człowiek neandertalski". neandertalczycy; por. hominidy, Homo, małpoludy.

Homo sapiens sapiens - (z języka łacińskiego Homo - człowiek, sapiens -rozumny) współczesny gatunek człowieka, który zdaniem zwolenników ewolucji powstał 100 000/40 000 bt temu; pot hominidy, Homo.

In situ - w miejscu pozostawienia w starożytności

Intencjonalny - wykonany celowo prze2 człowieka lub. według teorii ewolucji, jego przodków.

Interglacjał - cieplejszy okres między dwoma zlodowaceniami.

Intruza - (z języka bcińskiego intrusm - wepchnięty) przemieszanie obiektów geologicznych i/lub archeologicznych z różnych epok.

Krzemień - lwurda skub wykorzystywana do wyrobu narzędzi i broni; występuje w postaci brył w złożach innych skal

Less - żółta skab, pow-stab z pyłu naniesionego przez wiatr i skladąjąca się głównie z bardzo drobnych ziarenek kwarcu: stanowi podłoże żyznych gleb.

Małpoludy - w teorii ewolucji istoty przejściowe między starożytnymi małpami człekokształtnymi a ludźmi; istoty podobne jednocześnie do człowieka i małpy człekokształtnej (przede wszystkim australopiteki, Homo habilis, Homo erectus, Homo sapiens ncanderthalensis).

Mamut - wymarły słoń z epoki lodowcowej (plejstocen), olbrzymich rozmiarów, pokryty gęstym, długim owłosieniem; żył w Europie, północnej Azji i Ameryce Północnej; z jego siekaczy (tzw. ciosów) wykonywano narzędzia oraz ozdoby.

Mastodont - ssak kopalny przypominający słonia: jego istnienie datuje się na okres od oligocenu do plejstocenu.