Składnikami surowców kosmetycznych są najczęściej pojedyncze związki organiczne
0 różnorodnej budowie łub mieszaniny tych związków. Gdy warunkują one aktywność biologiczną nazywane są substancjami czynnymi. Wielokrotnie jednak pomagają uzyskać kosmetykom odpowiednią postać, nadają zapach, chronią przed rozkładem pod wpływem różnych drobnoustrojów lub innych czynników środowiskowych - wtedy pełnią rolę, ogólnie mówiąc, substancji pomocniczych.
Wśród substancji czynnych jak i pomocniczych znaleźć można przedstawicieli należących do podstawowych typów związków organicznych posiadających określone grupy funkcyjne. Obecne są tu zarówno alkohole stosowane jako rozpuszczalniki, fenole wykazujące działanie dezynfekujące, kwasy np. szeroko stosowany do złuszczania
1 zmiękczania skóry kwas salicylowy jak i pięknie pachnące estry wykorzystywane w perfumerii.
Substancje czynne mogą mieć charakter kwaśny, obojętny lub zasadowy. Rozróżnienia odczynu poszczególnych substancji można dokonać przy użyciu następujących wskaźników:
Tabela 1
Zależność barwy wskaźnika od środowiska
Wskaźnik |
Barwa zależna od środowiska | |
kwaśne |
zasadowe | |
Uniwersalny |
czerwona |
niebieska |
Kongo |
niebieska |
czerwona |
Lakmus |
czerwona |
- |
Fenolofłaleina |
- |
różowa |
Najważniejsze typy związków organicznych, obecne w nich grupy funkcyjne i sposoby ich wykrywania zebrano i przedstawiono w tabeli 2.