w praktyce częściej jest stosowana kapitalizacja z dołu. Przypadkiem kapitalizacji z góry występującym w praktyce jest dyskonto lub redyskonto weksli.
Dalej będzie rozpatrywana wyłącznie kapitalizacja z dołu.
w zależności od sposobu ustalania odsetek, czyli ich wpływania na wartość odsetek w kolejnych okresach
kapitalizacji wyróżnia się kapitalizację:
• prostą, w której odsetki naliczone za dany okres
kapitalizacji nie są brane pod uwagę przy
obliczaniu odsetek w kolejnym okresie kapitalizacji,
♦ złożoną, w której odsetki naliczone w danym okresie
kapitalizacji uwzględniane są przy obliczaniu
odsetek w kolejnym okresie kapitalizacji.
Ostatni podział kapitalizacji ma charakter techniczny i wiąże się z prawidłowym obliczeniem wartości przyszłej czy bieżącej. Jeżeli okres stopy procentowej pokrywa się z okresem kapitalizacji, to występuje wówczas kapitalizacja zgodna, a jeżeli te okresy się nie pokrywają, to występuje kapitalizacja niezgodna (np. stopa procentowa w skali roku - okres kapitalizacji w miesiącach). Przed obliczeniem wartości pieniądza należy najpierw ustalić, z którym rodzajem
kapitalizacji mamy do czynienia, a następnie zastosować odpowiedni wzór.
2. PROCENT PROSTY
Stosowany jest zazwyczaj do obliczania wartości pieniądza w czasie za krótkie okresy, najczęściej do jednego roku. Przykładem zastosowania może być odsetki od sumy wekslowej, dyskonto weksli, oprocentowanie od środków na rachunkach bieżących itp.
Podstawowe wzory:
Pn=K0x(l + rxn)
Zn =Pn -K0=K0xrxn
=
1 + rxn
Jeżeli okres stopy procentowej nie pokrywa się z okresem kapitalizacji wzory należy odpowiednio zmodyfikować podstawiając za n np.:
• n = t/12, jeżeli czas podany jest w miesiącach,
• n = t/365, jeżeli czas podany jest w dniach.
w przypadku czasu podanego w dniach najczęściej stosuje się rzeczywistą lub dokładną liczbę dni, chociaż można spotkać się z uproszczonym sposobem obliczania n zwanym zasadą równych miesięcy, w której każdy miesiąc ma 30 dni a rok 360.
w przypadku okresu podanego za pomocą dwóch dat -początkową i końcową, przy obliczaniu liczby dni stosuje się najczęściej zasadę, że jeden z dwóch dni granicznych wlicza się do t, a drugą pomija.
4