u$3

zewnętrzne, lecz i ©(krajobrazy wewnętrzne, o widzenia i przeżycia psychiczne, w wyniku których projekcje wyobraźni rzutowane są na cały świat. Jeśli przyjmiemy, że wizje młynów należą do rzeczywistości śnionej, to zrozumiały staje się obraz krzyku aniołów, „który się nigdzie nie rozlegał”. Sny bowiem są zawsze obrazami niemymi. /

'SjPoetyka snu rządzi bowiem i późniejszymi utworami SebyłyyW Koncercie egotycznym bohater stawia pytanie:

Czyiby świat, co mi za szybą narasta — jak sen męczący, w którym się zmieszały dzieciństwo, dawne rany i odgłosy miasta i twarze zmarłych — był bardziej zawiły ni i przedzieranie się przez myśl nad siły?

Jest rzeczą charakterystyczną, iż/w obrębie wizji negatywnej znalazły się tu nie tylko elementy o ujemnym znaczeniu („twarze zmarłych”), ale i takie, które zwykle w poezji jawią się w dodatniej aurze uczuciowej („dzieciństwo”). W obrębie tego ujemnie pod względem semantycznym nacechowanego obrazu pojawiły się także ^Ódgłosy miasta”.

Powróćmy jednak do Młynoun^Poemat ten ukazuje i wyraża rzeczywistość negatywną, w której człowiek został zagrożony oraz poddany wielorakim torturom i udrękom^ Jest za tą wizyjnością męka życia” — napisała o tym poemacie żona poety, Sabina Sebyłowa. Autorka Okładki z pegazem przypomniała też, iż Młyny były inspirowane m.in. przez fresk Signorellego Sąd Ostateczny z katedry zwiedzanej kiedyś przez poetę w Orvieto.“ Ale można też wskazać jeszcze jedno źródło głównego motywu poematu._sObraz przedstawiający koła z wplecionymi w nie ciałami ludzkimi przypomina mit o Iks jonie z mitologii greckiej,-Ma on kilka wersji.

Jedna z nich mówi o bohaterze przywiązanym do płonącego koła, które bez przerwy toczyło się po niebie. Iksjon przedstawiony był tu jako bóg słońca z rozpiętymi skrzydłami, przybity do kół rydwanu Zeusa.¹⁴ Według innej wersji Iksjon został za karę strącony do Tartaru, gdzie został przywiązany do płonącego, obracającego się bez przerwy koła.*⁸ \Sebyła wydaje się — wykorzystał elementy obu tych wersji. Nawiązanie do pierwszej z nich wyraziło się we wprowadzeniu obrazu młynów kosmicznych, a zwłaszcza wielkiego bogactwa obrazowego, związanego z motywem lotu i skrzydeł (skrzydlaci aniołowie, skrzydlaci szatani, nietoperze, ptactwo itp.). Oddziaływanie drugiej natomiast wpłynęło na ukształtowanie kół młyńskich jako narzędzia tortur i męki człowieka?* W Młynach znajdujemy się we współczesnym Tartarze, w gytuacji powtarzającej historię mitologiczną.**

C Niektóre obrazy młynów mają jednak wygląd realny .''osadzone zostały w naturalnych kontekstach i wymiarach: JP

ruszyły za wodami zapomniane młyny, odziane w mchów gnijących zieloną skorupą, i szły, strasząc warkotem kaczki śpiące w trzcinach i jakieś ptaki przelękłe w olszynach i zdumianego byka, wodne szczury

Ale nawet ta wizja, ukazująca obiekt rzeczywisty, ma skłonności do rozrastania się, a ruch kołowy obejmuje wszystkie strefy ziemi i kosmosu:

aż poszły wielkie koła po wodzie gładzonej, rozkołysało się do głębi niebo stawu

W innej części poematu wizja ta jeszcze powiększa swoje wymiary, bowiem owe młyny przesypują „gwiazdy, słońca i mgławice”. /Jest to więc młyn kosmiczny, świat

167