wilko�ak0003

cnni ludzie. Z pewnością częściowo byli to umysłowo chorzy, którzy wygadywali różne głupstwa, a niekiedy nawet na całe tygodnie znikali w lasach, czy też wreszcie osobnicy o wyjątkowo dzikim wyglądzie, wyróżniający się pewnymi drapieżnymi cechami charakteru.

Człowiek potrafiący przemieniać się w wilka mógł niekiedy czynić to w ściśle określony dzień, a więc na świętego Mikołaja (5 grudnia), na Boże Narodzenie, na Trzech Króli, na Wielkanoc, na Boże Ciało, w dzień świętego Jana, czy wreszcie na Matkę Boską Jagodną (Nawiedzenie Najświętszej Marii, 2 lipca). Niekiedy jednak przemiana taka mogła nastąpić niezależnie od pory roku, w każdym momencie, w którym tego zapragnął człowiek posiadający tego rodzaju zdolności.

Przemiana w wilka wiązała się zazwyczaj z całym szeregiem czynności magicznych, po dokonaniu których człowiek przemieniał się w groźne zwierzę. W Mielniku nad Bugiem opowiadano mi o żyjącej jakoby jeszcze przed bardzo wielu laty w jednej z sąsiednich wsi czarownicy, która potrafiła przemieniać się w wilka. Znała ona rosnące w lesie drzewa posiadające tajemniczą moc. Gdy siedem razy obiegła dokoła jedno z nich, wymawiając specjalne zaklęcia, jej nogi i ręce do kolan i łokci przybierały kształt wilczych łap. Gdy znów siedem razy obiegła inne z drzew, wymawiając już inne zaklęcia, całe jej już dolne i górne kończyny upodabniały się do wilczych łap. Po przebiegnięciu znów siedmiu razy wokół trzeciego drzewa cała dolna część ciała pokrywała się wilczą sierścią. Gdy znów obiegła siedem razy czwarte drzewo, piersi jej przybierały wilczy kształt. Po obiegnięciu piątego drzewa plecy pokrywały się wilczą sierścią, po obiegnięciu szóstego drzewa szyja. Natomiast, gdy obiegła znów siedem razy siódme drzewo, głowa jej przemieniała się w wilczy łeb.

Czarownica ta pod postacią wilka wyrządzała wszelkie szkody w dobytku sąsiadów, zagryzała konie, krowy, owce i Świnio. Raz jednak, gdy wykonywała te dziwne praktyki, podpatrzył ją gajowy. Próbował ją zatrzymać i odprowadzić do wsi, aby ludzie; mogli się przekonać o tym, że czarownica ta potrafi przemieniać się w wilka. Tymczasem wiedźma, która w momencie wkroczenia do akcji gajowego oblatywała siódme drzewo, poczęła uciekać. Gajowy strzelił wówczas za niq z dubeltówki i zabił ów dziwny twór posiadający całe ciało wilka, a jedynie głowę kobiety. Po śmierci ciało czarownicy przybrało znów ludzki kształt.

1 otóż można przypuszczać, że podane powyżej opowiadanie nie było wcale wymysłem ludowej fantazji. Być może w rzeczywistości miał miejsce wypadek, że gajowy zabił umyślnie czy też raczej przypadkowo kobietę, cieszącą się złą sławą czarownicy. I oto bojąc się odpowiedzialności zmyślił powyższą historię lub też dostosował ją do podobnego schematu, który gdzieś usłyszał.

W okolicach Dąbrowy Białostockiej jeszcze jakoby w końcu XIX w., żył pewien nienormalny chłopak, który na całe tygodnie znikał w lesie. Opowiadano o nim, że przemieniał się w wilka i pod tą postacią przychodził do wsi i porywał owce. Istotnie któregoś wieczora pewien gospodarz zobaczył zbliżającego się do obory wilka. Porwał wiszącą na ścianie stodoły kosę i zdążył dra-pieżnika zaciąć w tylną lewą nogę. Nazajutrz posądzony o wil-kołactwo chłopak wrócił do wsi z okaleczoną lewą nogą. Nie miano więc wątpliwości, że jest wilkołakiem. I oto w kilka dni później chłopak ów znów znikł i już nigdy więcej się nie pokazał. Tajemnicze zaś jego zniknięcie też nie zostało nigdy wyjaśnione. Według przypuszczeń mego informatora wierzący w wilkołactwo sąsiedzi wyprowadzili go do lasu i zatłukli kijami lub siekierami, a ciało zatopili w bagnie.

Zdarzało się również, że człowiek bezwiednie przemieniał się w wilkołaka. Przeważnie spowodowane to było winą rodziców chrzestnych, którzy w odpowiednim momencie nie dopilnowali należycie ceremonii chrztu. Oto więc człowiek, który pozornie był chrześcijaninem, w rzeczywistości miał pogańską duszę i to było przyczyną, że od czasu do czasu zamieniał się w wilkołaka. Według wierzeń ludowych zdarzali się również ludzie, którzy posiadali dwie dusze (motyw ten występował dość często przy wierzeniach /wiązanych z upiorami). I oto jedna dusza została ochrzczona, druga zaś była pogańską czy też „wilczą”. I z tych też przyczyn < /łowiek taki, sam nie zdając sobie z tego sprawy, przemieniał sie na pewien okres czasu w wilkołaka.

151