wyk3

5.    przejmowanie przez inwestorów strategicznych , gl. Zagranicznych wcześniej sprywatyzowanych ptzedsiębiorstw(charak1er wtórny)

6.    po roku'1997 osiągnięto postęp w prywatyzacji przemysłu cukrowniczego oraz spirytusowego sposoby prywatyzacji

-tzw. inwestycje w polu , początkowo maiych i średnich polskich przedsiębiorstw a później także duże inwestycje zagraniczne

-sprzedaż prywatnym przedsiębiorcom małych zakładów gi. Upadających przetwórni spółdzielczych, mniejszych przetwórni państwowych lub części ich majątku np. przez syndyków

-przekształcenie przedsiębiorstw w spółki skarbu państwa, a następnie udostępnianie ich akcji załogom, inwestorom strategicznym, w drodze publicznej emisji lub tez wniesieniu do funduszy inwestycyjnych gl. NFI spółek cukrowych

-wniesienie majątku przedsiębiorstw państwowych(rzadziej spółdzielczych do spółek z udziałem inwestorów strategicznych)

-przekazywanie majątku przedsiębiorstwa państwowego w odpłatne użytkowanie spółkom pracowniczym -przywracanie spółdzielniom charakteru prywatnej własności grupy inwestorów w przemianach własnościowych

-b. Pozytywna rolę odegrali krajowi przedsiębiorcy w rozwoju MSP, wnieśli oni do tirm kapitał, przedsiębiorczość, elastyczność działania, umiejętność wypełniania nisz rynkowych i rozwijania kontaktów z otoczeniem rynkowym

-zagraniczni inwestorzy strategiczni zapewnili zewnętrzne zasilenie kapitałowe dużych przedsiębiorstw co pozwoliło na szybką modernizację potencjału wytwórczego włączenie polskich producentów w procesy globalizacji

-pracownicy k! powszechnie uczestniczyli w prywatyzacji ale szybko zbywali posiadane akcje spółek -rolnicy, choć ich dostęp do akcji prywatyzowanych przedsiębiorstw byt mniejszy i trudniejszy niż pracowników

-krajowi inwestorzy strategiczni, kt były gl. przekształcone przedsiębiorstwa handlu zagranicznego oraz wcześniej sprywatyzowane przedsiębiorstwa państwowe.

WYKŁAD A

Baza surowcowa dla przemysłu spożywczego

-ogólnie można przyjąć, że bazę tą stanowi obszar wraz z infrastrukturą, z której pozyskuje się pożądane surowce,

•bazę surowcową w przemyśle przetwórczym produktów odnawialnych można ujmować w trojaki sposób: *jaką produkcję rolnictwa, rybołóslwa, rybactwa, leśnictwa, łowiectwa wykorzystywana do przetwórsiwa •jaką produkcję wyżej 'wymienionych dziedzin działalności służącą w przetwórstwie konkretne branży przemysłu *jaką produkcję produktów dla pojedynczego zakładu przetwórczego

-między zakładem przetwórczym a bazą surowcową występują związki natury: •przestrzennej- wyrażają się w tym, że zakład przetwórczy najczęściej jest położony na terenie bazy ‘organizacyjnej-polegają na współdziałaniu zakładów przetwórczych i gospodarstw rolnych w kształtowaniu wielkości i slruklury surowców; rozmieszczeniu jej w przestrzeni i w czasie; przepływie surowców z rolnictwa do przemysłu •produkcyjnej- to ingerencja zakładu przetwórczego w produkcję surowca; dostarczanie producenlom surowców, różnego rodzaju środków produkcji ujętych np. w umowie o współpracy lub dostarczenie im tych środków z własnej inicjatywy ‘ekonomicznej- wyrażają się w polityce cen i jej wpływie na rozmiary i strukturę produkcji; gwarancjach finansowych zapewniającą zbyt i opłacalność Jej produkcji.

Podstawowe cechy charakteryzujące bazę surowcową:

a)    ppwierzchnia bazy i słruktura użytkowania ziemi.

b)    położenie i promień bazy.

c)    infrastruktura ba2y,

d)    produkcja surowców,

e)    wydajność produkcji surowców,

f)    struktura produkcji ba2y,

g)    sprzedaż surowców.

Ad a) -określają areał upraw wydzielony do wyłącznego lub wspólnego wykorzyslania przez zakład przetwórczy do produkcji surowców przeznaczonych do przetwórstwa

-decydują o możliwościach rozwoju produkcji surowców oraz o stopniu aklywizacji procesów transportowych.

Na terenie bazy surowcowej uprawia się różne rośliny i chowa się zwierzęta gosp. dlatego obszar zajęty przez surowce przeznaczone do przetwórstwa w konkretnym zakładzie stanowi tylko część powierzchni bazy.

Między branżami przemysłu może występować współzależność pozytywna (występuje w razie istnienia powiązań produkcyjnych międzybranżowych a jej przykładem może być powiązanie chłodnictwa składowego z przemysłem mięsnym i jajczarsko-drobiarskim, przemysłu młynarskiego z piekarskim) lub negatywna (występuje wtedy, gdy np. warunki glebowo-klimatyczne rejonu mogą sprzyjać jednocześnie uprawie kilku roślin z przeznaczeniem do przetwórczego przerobu).

Ad b) -położenie (okonturowanle) wyraża profil przestrzennego rozmieszczenia bazy surowcowej,

•promień bazy określa położenie zakładu przetwórczego w rejonie zaopatrzenia i jesl największą odległością od miejsca jego położenia do zewnętrznych granic bazy

Ad c) wyraża stopień penetracji rejonu zaopatrzenia ze względu na istniejący rodzaj i gęstość sieci szlaków komunikacyjnych może być wyrażona wskaźnikiem długości szlaków komunikacyjnych przypadających na jednostkę powierzchni zaplecza surowcowego, gęstość sieci szlaków komunikacyjnych decyduje o długości cyklu dostaw surowcowych ich terminowości oraz efektywności.

Ad d) -wyraża w jednostkach fizycznych { dt, t, I, szt) globalny poziom uzyskania określonych produktów przeznaczonych na różne cele gospodarcze, tj. na reprodukcję, pa6zę, spożycie naturalne, sprzedaż wolnorynkową i przetwórstwo przemysłowe,

-poziom globalny produkcji surowców zależy od powierzchni upraw i nalężenia chowu zwierząt oraz wydajności jednostkowej (planu, mleczności, przyrostów dobowych, niecności)

-w wypadku niektórych upraw tzw. Przemysłowych (chmiel, rzepak, buraki cukrowe itp.)produkcja surowców jesl równa rozmiarom ich podaży.

Ad e) - określa wielkość produktu uzyskanego z jednostki powierzchni zaplecza surowcowego. - to tzw. Produkcyjność bazy surowcowej, a jej wzrost przy stałym obszarze upraw lub stałym natężeniu chowu zwierząt jest jedynym źródłem zwiększania produkcji surowców.

Ad f) - określa udział produkcji poszczególnych rodz.ajów surowców w globalnej wielkości uzyskanej masy surowców,

- jest ona zazwyczaj dostosowana do rozwijania produkcji surowca dla określonej branży przetwórstwa

Ad g) 'wyraża tę ilość surowców rolnych, która została uzyskana w rejonie zapotrzebowania i przeznaczona do przemysłowego przetwórstwa. -różni się ona od produkcji surowców o tę ilość surowca, która została zużyta wew. przez gosp. i przeznaczona na sprzedaż innym odbiorcom.

1 .W Polsce produkcja poszczególnych rodzajów surowców jest bardzo rozdrobniona.

2. Jeden rodzaj surowca wytwarza ogromna liczba producentów rolnych i dostarcza do przetwórstwa.

3. Tak rozdrabniana produkcja wymaga specjalnych zabiegów mających na celu ujednolicenie zasad technologii produkcji oraz działań organizacyjnych w celu wprowadzenia ładu w dostawach surowca.

Czynniki wpływające na rozwój bazy surowcowej:

•warunki naturalne •poziom kuhury rolnej •opłacalność produkcji surowców

•zdolność produkcyjna zakładu przetwórczego i jego lokalizacja

•dostępność bazy

•podatność przewozowa surowców

•podział siły do produkcji rolniczej.

WYKŁAD 5

Rozmieszczenie przemysłu przetwórczego. - powinno uwzględniać zasady;

•aspekty ekonomiczne związane z optymalizacją struktury agrobiznesu w tym rejonizację produkcji rolniczej oraz rozmieszczenie ośrodków konsumpcji

•aspekty społeczne dotyczące m.in. aktywizacji terenów mniej rozwiniętych, wyrównywania dyspozycji w poziomie i warunkach życia ludności, czy polityki zatrudnienia.

•punkt widzenia teorii lokalizacji ogólnej, opartej głównie na analizie kosztów transportu, rodzaju surowca i gotowego produktu, zakłady przetwórstwa surowców rolniczych można ująć w 3 grupy:

1 .orientacja surowcowa:

-obejmuje branże przetwarzające łatwo psujące, stanowiąc pod względem wagi i objętości dużą masę. trudną do przewozu.

-ta grupa zakładów ma podstawowe znaczenie we wzajemnych związkach z rolnictwem.

-należą tu cukrownie, rzeźnie, zakłady przemysłu ziemniaczanego, zakłady owocowo-warzywne 2.orientacja konsumpcyjna:

-obejmuje zakłady, które są silnie związane ze środkami konsumpcji (np. masarnie, piekarnie),

-w tych przypadkach zasadą lokalizacji powinno być maksymalne zbliżenie zakładów wytwórczych do rynku zbytu.

-zakłady tej grupy nie cechuje ścisły związek z rolnictwem, tylko związek z rynkiem zbytu 3.orientacja obojętna:

-obejmuje zakłady nie mające cech wymienionych w dwóch poprzednich grupach, tj. przede wszystkim te, które produkują artykuły droższe, np. wytwórnie wódek, papierosów