jc« procesem umożliwiającym ftsdzśont zwiększenie kontroli r.ad własnym zdrowiem ona jego potrawo poprzez podnoszenie poziomu w iedzy w społeczeństwie o sposobach skutecznego zapobiegania chorobom, tworzenie odpowiednich watunków społecznych, ekonomicznych i goipodjrczych w celu poprawy Stanu zdrowia społeczeństw a.
. j^co działanie spolesaw i polityczne na poziomie indywidualnym i zbiorowy m. którego ccłcm jest podniesienie stanu świadomości zdrowotnej społeczeństwa. kizcwicnie zdrowego stylu 2%cis i tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu
Jest to proces aktywizacji społeczności lokalnych. polityków. profesjonalistów i laików w celu osagnsecia trwułych zmian zachowań (redukcji zachowań będących czynnikami oĄka I rozpowszechniania zachowali prozdrowotnych oraz wprowadzania zmian w środowisku, które zmniejszałyby lub eliminowały społeczne i środowiskowe przyczyny zagrożeń zdrowiu.
Poziomy promocji zdrowia :
• środowiskowy, oddziaływ anie na środowisko tycia i procy (rp. zdrowe mtasto. zdrowy dom)
• społeczny, cadzsaływaroc na gropy społeczne i mne elementy struktury społecznej. I woezcnic i propagowanie sprzyjających zdrowiu wzorców i standardów zachowań
( zmiany w ustawodawstwie, reklama, działania edukacyjne )
• oruanizacyjay < instytucjonalny) - instytucje jako ośrodki promocji zdrowia ( zdrowa szkoła, zdrowy szpital >
• indywidualny
I ypy zachowań zdrowotnych :
• zachowania służące wzmacnianiu zdrow ia (promocyjne).
• zachowania mające na celu zapobieganie chorobom( profilaktyczne >.
• zachossunu w chorobie (prewencyjne),
• zachowania ograniczające skutki dsorób (rehabilitacyjne >.
Cele promocji zdrowin :
1. zmniejszenie zachorowalności i przedwczesnej umieralność
2. Redukcja czynników ryzyka
3. Zmiana innych zachowań zdrowotnych
4. ObniZente absencji chorobowej
5. Obniżenie kosztów opieki zdrowotnej
6. Wzrost wiedzy społeczeństwa o czy en ikr. eh wpływających na zdrowie
7. Opracowanie lepszych standardów wgamzjscyjnych.
Ważniejsze obszary promocji zdrowia:
• nikotynizm
• brak aktywności fizycznej
• zre odżywianie się i nadmienia mass ciała
• alkoholizm
• loksykomania
• stres
są to planowei kompleksowe dziihnia obejmujące przekaz wiedz;.-, sicńwiadrzea i praktycznych umiejętności, mających na cełu umacnianie zdrowin.
W >zcr\/y nt rozumieniu jest kluczowym narzędziem promocji zdrowia Odnoszenie sukcesów w procesie promowania zdrowia w istocie znle/y bowiem od aktywnego zaangażowania w ten proces Kompetentnej ludności, wyposażonej we właściwą wiedzę i umiejętsości.
Edukacja zdrowotna ma do spełniani* ogromna. ro!ę w procesie socjalizacji młodych Judzi Do dziś wykorzystywane są trzy modeic edukacji zdrowotnej w różnym stopniu przydntoedła promocji zdrowia: model edukacji zdrowotnej zorścniowancj na chorobę. model edukacji zdrowotnej zorientowanej na czynniki tyzyfca. moJd edukacji /drowcenej zorientowanej im zdrowie
( zapobiegacie, prewencja) obejmuje wszystkie działania podejmowane w celu zapobieżenia czemuś, obronę przed niepożądanym skutkiem czegoś. Są to działania uprzedzające. Zródłotóowiem tego terminu jest greckie słowo phy lax- stróż, prophylaktikos- zapobiegaw czy . Ihofilofctyfca nśc jest domena medycyny, lecz dotyczy wszystkich aspektów zyoa tup zapobieganie po2arom. katastrofom, przestępczości, patologii społecznej), W medycynie profilaktyka oznacza działania, który ch celem jest niedopuszczanie do rozwoju chorób, zaburzeń i (lub) zmniejszenie ich skutków.
Wy różmamy 3 fazy profilaktyki:
I. Profilaktyka pierwotna: roi zapobiegać chorobom poprzez kontrolowanie czynników ryzyku w- odniesieniu do osób narażonych na czynniki ryzyka (szczepienia ochronne, badania okresowe, bilanse zdrow in)
II. Profilaktyka wtórna: polega na zapobieganiu konsekwencjom choroby poprżezjei wczesne wy krycie i leczenie. W- tej fazie wykonuje się badania przesiewowe mąjące <“ celu wykry cie Osób chorych
III Profilaktyka trzecie) fazy: ma «2 celu zahamowanie postępu choroby oraz ogranic/eme pow iklan.