�egna�ek7

np. wytonywutóc pro»f»ch cf>wwtci *wią»nycłi * pr/ygolownnicm komputera do

pncy.

Nidocdy (mam obe^Unc są te* mianem „treningu", w rzeczywistości słowo jt^naene" i „trening" możno uznać m łożiamc W literaturze słownikowej trening Igywaoay jest przede wszystkim i uprawianiem aportu. W Słowniku *\nsó» obcych i źmrotón' obaj&tzKych trening definiowany jest 4...) jako nwratyczar (Marof w ccłu uiyskania maksymalnej sprawności w uprawianej śf»cypfaw ipartu"*. Zupełnie podobnie trening określany jest w słownikach języka poktaa*¹

Do Cwsrzol (treningu) można pnystąpić dopiero wtedy, gdy uczestnicy zajęć posiadają jat pewien Zasób informacji t danej dziedziny lub opanowali jut częściowo wykonywanie pewnych czynności, stanowiących cel kształcenia. Powinni być ponadto zapoznani z celem ćwiczeń, czasem ich trwania oraz przebiegiem. Poprawnie zorganizowane ćwiczenia powinny obejmować cztery fazy*:

I    - uświadomienie uczestnikom celu zajęć, znaczenia wyodrębnionej umiejętności dla ich dalszej nauki lub dla praktycznego działania;

II    - wykonywanie czynności pod nadzorem nauczyciela (instruktora);

III    - samodzielne wykonywanie czynności;

IV    - kontrola (i ewentualnie ocena) opanowania umiejętności.

Treścią ćwiczeń mogą być umiejętności o charakterze teoretycznym lub praktycznym. Przykładem pierwszego rodzaju ćwiczeń może być ćwiczenie się ocsiidw (studentów) w zakresie:

-    wyrażana własnych i cudzych myśli w formie słownej t pisemnej;

-    poprawnego recytowania poezji;

-    rozwiązywania zadań matematycznych, fizycznych czy chemicznych przy wykorzystaniu odpowiednich wzorów;

-    czytania u zrozumieniem;

-    formułowania uogólnień, wniosków, sądów;

-    wygłaszania wystąpień publicznych (w tym prezentowania własnych poglądów i opinii);

-    posługiwania się określoną terminologią (w lym równic?, obcojęzyczną) ilp. Ich oclem jest kształtowanie umiejętności uczniów (studentów) w posługiwaniu

uę pr/yawtQona wiedzą, a więc przekształcanie jej w wiedzę operatywną, ale także utrwalanie posiadanych wiadomości.

Natomiast pr/ykbdcmćwiczcó służących opanowaniu umiejętności o charakterze praktycznym mogą być ćwiczenia w zakresie:

-    peoaduwania odpowiednich informacji w Internecie;

-    budowania baz danych czy leż opracowywania prostych programów kompur terowych;

' Par. IfewMł fyrMów ohryrh l mroiówi/brojoytwirh, Op dt , l 774.

* Par. Utfy ifońuśij&io połthIrgs, op tu.t 9U/ o/u ŚUntHik fnyhj pohiifgo, op, cii, R-2, a#f

^ljfWaijiti,iaa.m».

-    posługiwania się busolą 1 kompasem;

-    prowadzenia obserwacji określonych zjawisk.

-    wykonywania niektórych czynności w zespołowych grach sponooyeh. ap. rzutów do kosza, zagrywki W piłce siatkowe) czy wykonywana rantów fi bramkę w piłce ręcznej;

-    obsługi określonego rodzaju sprzętu 1 urządzeń lcd*vicmyth Hp.

Oprócz podziału ćwiczeń aa teoretyczne i praktyczne mobil spotkać jenom

•uk podziały. Na przykład S .NabsIcowski wymierna tmcacnia¹:

-    proste 1 złożone;

-    jednorodne i różnorodne;

-    odtwórcze (reprodukcyjne) 1 twórcze (problemowe),

Ćwiczeniem prostym -według niego-jest takie ćwiczenie, która dla

rozwiązania pewnego zbioru wypadków wyrmgą zastosowania jednego uogólnienia (reguły.zasadyśtp.) Natomiast 7 ćwiczeniem złożonym momydo czynienia wtedy, gdy rozwiązanie pewnej grupy sytuacji wymaga nstosowsrua większej liczby uogólnień (pojęć, reguł, twierdzeń).

Ćwiczenia jednorodne chanlorryzująsię tym. zew rozwiązywaniu określonych sytuacji wykorzystuje się wyłączne uogólnienia, należy dojętej nauka czy jednego przedmiotu nauczana W ćwiczeniach różnorodnych konieczne jest zastosowanie uogólnień pochodzących z wielu różnych Midi M przedmiotów nauczania.

Ćwiczenia odtwórcza, nazywane tri ■T-ffrr^yyfy—* polepią aa wykorzystywaniu w rozwiązywaniu sytuacji (zadań) uogofakó zaaayefc ocn«0 z dotychczasowej nauki. Naaornua ćwiczona. 4. IkWrc wysrają łąćznaapooo-nych mepetaych uogólnień z samodzielnym poazukraaacm bratających flarom* zania jednostkowych wypadków nazywamy ćwiczeniami twórczymi lub problemowymi"*.

Ćwiczenia mogą być prowadzone Indywidualnie, grapawa lub mpołouo. 10 znaczy cala klasą (grupą studencką). Mogą odbywać się w nim talach lekcyjnych, w specjalnych talach ćwiczeniowymi, gabmttach. Marani^, warsztatach szkolnych, ale także w terenie (na boiskach sportowych, w dflie wycieczek).

Ćwiczenia, których celem jest oponowanie jakiejś gzczcgófaue skoephkoarmug techniki, mogą być prowadzone w wykorzystaniem specjalnych raząteń hearoga-wych - zwanych trenażerami lub symulatorami

Stosowanie tej metody pozwala uchwycić uczestnikom zą(ć w całościowy model ćwiczonej umiejętności, jej strukturę wewnętrzną oraz jej związek z pooranymi wcześniej umiejętnościami.

Dla skuteczności Mj metody niezwykłe ważną sprawą jest cmtakwh Muu być w tym zakresie zachowany umiar, gdyż nadmierne pmmęcaerae wyko-

1

S. Nalaskowskl. op. cli., ii I2V. ‘ Ibidem, s. 130,