�egna�ek0

wiyeh typówautowi* nauczycieli (1928). a mianowicie: rcliKilny.cMctyc®^ «ewct)V/ny. spcfcccny, ębwomłcrny i polnyczny'. Również. Friedrich Schneider w swojtj SoiąKc Pf»vMoęie ón Uhn‘fbrti{fet (1923) przyłączu psychologlczn, typekąt* B R Vowinte«a. Udry wyróżnia p(«ć następujących typów nauczycieli:

1)    typ iutołyt**>™»*i«orycnły kk*V)V>’ s*ę¹ narwający wychowankom Mfo. Dletkadycji;

2)    typ eoęincm<>.ps>Tholopciny. chnrakteryzująoy się racjonnlistycanym nawa.

wiemcmdouyetowma;

)) OPspróccmł-psyehotogiczny o nastawieniu uspołeczniającym:

J) typ estetyczny, pragnący hardziej traktować wychowanie jako „zabawę" niż pcjtdwc/cinle narzucać dacóom normy i ideały dorosłych;

J) typ spoleczno-krytycmy o nastawieniu „filozoficznym'**.

W Irtenaurw pedagogiczno-psychologicznej można spotkać jeszcze wiełe in. ojełt ujęć typów osobowości nauczycieli. Na przykład Mieczysław Lobocki w pracy H^femWe w kasie szkolnej przytacza typologie nauczycieli proponowane przez [ł, COsdrmna oraz WJ\ Broce i AJ. Iloldcna. Pimvst$ wyróżnia nauczycieli:

•    Jogotropów" - dbających niemal wyłącznic o intelektualny rozwój uczniów;

•    .jtęjłMnpin~ - o uczynnym i życzliwym stosunku do uczniów.

Nimitfl autorzy drugiej typologii wyróżniają nauczycieli typu:

•    nmowefe (jJrilłmatter")

B

•    oęiekaAcifgo („moiherly typc")’.

Moda spotkać Się również z podziałem nauczycieli, wywodzącym się z bodli Ł Lema, według którego wyróżnia się dwa. typy nauczycieli: demokraci i auto-knei lub z podziałem, opartym na stylach kierowania zespołem klasowym i wymię. bb aę wówczas nauczycieli typu demokratycznego, autokratycznego i liberalnego.

Natomiast Stanisław Dobrowolski na podstawie badań empirycznych i obscr-wagi pracy nauczycieli uznał Intelekt za główne narzędzie, którym dobry nauczy-oti nEjti się ciągłe i sprawnie posługiwać. Wychodząc z tego założenia, wyróżnił ąa£ćgłównych typów umysłowych nauczycieli: umysły „rozumowe", umysły Jnto-kyjae”, umysły organizacyjne'', umysły „systematyczne”, umysły „wyobrażę akme", uatyity „ekspres* jo* .

HJŁ Anderson, psycholog amerykański, biorąc za podstawę stosunki miedzy MKZycidem a uczniem, wyróżnił typ nauczyciela domlnujucego i intugrującegtf.

WMomiiif Z Zaborowski, biorąc również za podstawę stosunki interpersonalne, ■yróżruł cztery typy otobowoici nauczycieli: 'Mdan.1 70S.

ijmm.iTt*.

¹ u.Ukcłi. Wfdtoatttt» hlatu nl/A**!. WSiP, Warszawa 1985, %. 167,

'ft Wokn/yn. op cit,» 712

¹1.4WbW#. 1'iythohgta Htą/mąiWi koniaków nauaydell l uanlów, WSIP, Wurizowa 1976,

podnosząca - nauczyciel o takiej ocebcmoici cddaułuji kMfcfc* Orderu uczniów. Zachowuje się pnyjiime, źyczłmie, ułatwia

\J*wołć wymienni - nauczyciel prowadzi z ucznium dtatog.ppicbHfr J _iC( prosi o informacje, reaguje emocjonalnie,

^obowość obniżająca - nauczyciel bioty piUmlu llilll^iiHBM W ^trakcyjnie. ms?czy więź społeczną w klnie;

^bowość neurotyczna - nauczyciel wywołuje ionOiby ztymudoi* ^Jl ^cją wewnętrzną i brakiem konsekwencji w zachowaniu, jest przytzyuątf* Jcń emocjonalnych uczniów, często ich krytykuje, wybraen blokuje tonwu-^ przerywa wypowtedzi¹.

V/ początkowych badaniach pedeutolopcnych nad osobowością owity ^alna była tendencja do wyróZnicnrt jakiejś cechą lub mwncllwj pipy ceeh. J są najistotniejsze w pracy nauczyciela, które dec^owyiA^mW * ^iszych badaniach nad tą problematyką można było z kola km    do

-Bkiwama nawet szerokiej grupy cech, które miały służyć itworzemu tam LbowegO (Wealu) nauczyciela. W tym celu obejmowano ładmw otoo ^ nauczycieli, jak i admnustneję szkolną oraz uczniów, Badan ttbe pt» w Polsce min.: H. Rowid, J. Bohucki. T. Malinowski, J. KozŁzuib. I Więt a w ostatnich latach im Cz. Banach. Opracowanie jednak urowmalKp ,rorci nauczyciela nie jest w świetle współczesnych poglądów potrzebne, gdy! -j* słusznie twierdzi L Kosyrz - „[...] mc mi jednego •dobrego* wety*. Inki to zarówno z pełnionych przez nauczycieli funkcji i ról >potayA jak it wymogów stawianych nauczycielom różnych typów szkół.

Si zakończenie rozważań nad predyspozycjami i cecfan mhmU» wciela można przytoczyć pogląd zaprezentowany w Mloptói p(ś/ppnt) XJ]*wk zgodnie z którym osobowość nauczyciela obejmie trzy I) poznawczą - wyróżniającą się działaniami związanymi 1 Kran i rozumieniem ucznia;

21 motyw acyjną - obejmującą system wartości, potrzeby I postawy wczty;

3) czynnościową -prakscologiczno-pedagogiczną;

Natomiast cechy osobowości nauczyciela można ująć w następujących pty:

-    cechy (właściwości) osobowe;

-    cechy (właściwości) Intelektualne;

-    cechy (właściwości) dydaktyczne (prakscologtcmo-pcdagogirmc);

-    cechy (właściwości) wychowawcze;

-    cechy (właściwości) zewnętrzne¹.

^I    Podaję w S. Kofczyńłki, typologia* xipofr BSwmMWmB HjlKj Opok 2002, s. 46.

^II    Koiyr/, OtobmU wliomĄ Wji    U U

Rtwilittcyjncj, Wim/uwa 2005, i. 28.

ftotyiw podagogiean XXI wda. tę. oL. i 552