MG100

Alicja Helman

SŁOWNIK GŁÓWNYCH TERMINÓW PSYCHOANALITYCZNYCH Topografia I i II

Freud dokonał dwukrotnie podziału psychiki na trzy rejony. Tzw. topografia I dominująca w jego wczesnych pracach, obejmuje trzy strefy: nieświadomość — przedświadomość — świadomość, oddzielone barierami cenzury utrudniającymi swobodny przepływ treści między strefami. Ruch między nimi jest obustronny — treści świadome mogą zostać wyparte do nieświadomości, treści nieświadome próbują przebić się ku strefie świadomości, lecz brak im po temu dostatecznej siły energetycznej. Rejon pośredniczący - przedświadomość — zawiera treści trzymane ”w pogotowiu”, które bądź mogą przedostać się do świadomości, bądź zostać zepchnięte w nieświadomość.

Freud był nieusatysfakcjonowany tym schematem i stopniowo przechodził do topografii II, która została dopracowana ostatecznie w 1921 roku w pracy Ego i id. Wyodrębnił w niej trzy inne strefy psychiki: id — ego — superego, które swymi zakresami nie pokrywają się ze strefami topografii I.

Id określone zostało jako strefa surowych, niezmodyfikowanych, instynktownych potrzeb, superego jako zinternalizowany system norm, zakazów i wzorców (funkcjonuje zarazem jako sumienie/lśgSyL idealne i introspektywna zdolność sa-mopoznania), ego natomiast jako s t r ełap osrecłtneząca^J es t ono zależne od id, superego i świata zewnętrznego pełniąc przede wszystkimTftnkcje mediatyzujące — stara się zaspokoić potrzeby id nie wkrary.ająr w kolizje ?, superego i y^ynętrżnYnT' światem. Reguluje całokształt wewnętrznych i zewnętrznych więzi kształtujących osobowość.

Procesy zachodzące w id, które regulowane są zasadą przyjemności, nazywa Freud procesami j^ry marny mi (pierwotnymi), procesy zachodzące w ego, którymi rządzi zasada/rzeczywistości procesami sekundarnymi (wtórnymi). Nasze życie jest zdeterminowane konfliktami między tendencjami id i ego. Procesy pry-