0537

524

BOLESŁAW; JANUSZ; BOLESŁAW; JANUSZ; KONRAD III RUDY.

XII. 4—8.

4—7. Bolesław, Janusz, Bolesław, Janusz.

Długosz ^Ł) zapisuje, że    Bolesław    IV prócz    czterech synów,    którzy go przeżyli, a w    szczególności    też

prócz Bolesława V i Janusza II    (XII. 12.    13.) miał    jeszcze czterech    synów, dwu Bolesławów    i dwu Januszów,

którzy zmarli za życia ojca.    Nie ma    podstawy    do ustalenia ani    ich następstwa, ani też    bliższych dat    ich

urodzin i śmierci; na pewne przyjąć można tylko    tyle, że każdy z    imienników umierał przed urodzeniem    się

drugiego imiennika, inaczej trzebaby wnioskować, że Bolesław miał równocześnie dwu lub trzech synów żyjących tego samego imienia, co jest rzeczą nieprawdopodobną. Wspomniani tu czterej synowie przyszli z pewnością na świat nie tylko przed Bolesławem V i Januszem II, ale i Kazimierzem III, ze względu na datę urodzin tego ostatniego (XII. 11.)] jaki był stosunek ich wieku do Konrada III i obu sióstr, Anny i Zofii, (XII. 8—10.), niewiadomo.

8. Konrad III Rudy.

Że był synem Bolesława IV, podają Długosz^{1 2}) i Geneal. Mazow. Wargoc.³); tenże sam szczegół znajduje się też w Geneal. Mazow. Czart. I i II⁴) i Geneal. Tomic. ^{5 6}), z dodatkiem, iż matką jego była Barbara. Jako syn Bolesława i Barbary poświadcza się też sam Konrad w wielu dokumentach^i;). O mylnej, okolicznościowo wypowiedzianej wzmiance Długosza^{7 8}), jakoby matką jego była Anna, mówiliśmy poprzednio (XII. 3.).

Przydomek Rudego (Rufus, Roffus) daje mu Geneal. Tomic.⁵).

Że z wszystkich synów Bolesława IV, którzy przeżyli ojca, był najstarszym, stwierdza wyraźnie to ostatnie źródło⁹), toż Długosz¹⁰) (maior nata, maior natu inter fratres); odpowiednio do tego wyliczają go też oba te zabytki¹¹) na pierwszem miejscu, przed Kazimierzem III, Bolesławem V i Januszem II (XII. 11—13.)] tenże sam porządek znajduje się też w Geneal. Mazow. Czart. II¹²) i Geneal. Mazow. Wargoc.¹³). Kilkadziesiąt dokumentów ¹⁴), wystawionych w czasie przed podziałem dzielnicy ojcowskiej pod imieniem wszystkich czterech braci, wymienia Konrada zawsze na czele.

Pod datą 14 kwietnia 1462 r. zapisuje Kalend. Płoc.¹⁵): Dominus Conradas dux receptus est in dominium ducatus Plocensis et anni sibi dati. Rządy Płocka odzierżył Konrad z powodu zaszłej na krótko przedtem śmierci ostatniego księcia tej dzielnicy (XI. 16.)] okoliczność ta zdaje się stać w związku przyczynowym z drugim wypadkiem w zapisce podanym, t. j. z upełnoletnieniem Konrada; nastąpiło ono snąć dlatego, ażeby stanowisko jego w nowonabytej dzielnicy wobec pretensyj Kazimierza Jagiellończyka ¹⁰) umocnić. Na wszelki przypadek dowodzi powyższa zapiska, że Konrad r. 1462 nie doszedł do lat piętnastu, inaczej przyznanie lat byłoby rzeczą zbędną; nie żył zatem jeszcze r. 1447; przypuszczam jednak, że liczył już przynajmniej lat dwanaście, który to wiek rozumnie jako możliwie najniższy do sprawowania samoistnych rządów da się pomyśleć; żył zatem już r. 1450. Wobec tego datę urodzin Konrada zamknąć należy w granicach lat 1448—1450. Z listu Długosza z 4 października 1466 r.¹⁷) dowiadujemy się o zwycięstwie, odniesionem przez Konrada nad Krzyżakami d. 2 maja lub prawdopodobniej 22 sierpnia t. r.^ls); liczył zatem wtedy Konrad' 16—18 lat życia, i trudno byłoby przypuścić, iżby mógł być w tym czasie jeszcze młodszym.

1

Ilist. Pol.    V. 189. — 2)    Ibid. V. 189. — 3) Narbutt, Pisma histor. 294.    — 4) Por. str. 497 uw. 5.— 5) Acta

2

Tomic.    VIII. 171. — 6)    K'od.    dypl.    Mazow. nr. 213. 214. 230; Chmiel, Zb. dokum.    Przeźdz.    nr. 17; Lubomirski, Księga

3

ziemi czer. LVII uw. LXIII uw.; Milewski, Herbarz 251 nr. 312, 389 nr. 515, 421 nr. 546. — 7) Hist. Pol. V. 429. —

4

8) Acta Tomic. VIII. 172. — 9) ibid. VIII. 171. — 10) Hist. Pol. V. 341. — U) Ibid. V. 189; Acta Tomic. VIII. 171. —

5

12) Por.    str. 437 uw. 5.    — 13)    Narbutt, Pisma histor. 294. — 14) Cytaty zob. poniżej    str. 525    uw. 3. — 15) Mon. Pol. V.

6

449. —    10) O szczegółach por.    Caro.    Gesch. Pol. V. A. 253 i n. — 17) Cbd. epist. I. B. nr.    211. — 18) Data zwycięstwa

7

podana w liście: feria sexta antę S. Stanislai; czy rozumiane tu święto Stanisława w maju, czy też translacya 27 sierpnia, trudno

8

rozstrzygnąć na pewno; ze względu na datę listu 4 października, jako też i z uwagi na to, że w liście podane są wiadomości

9

o najświeższych wypadkach, przyjąć należy jako rzecz prawdopodobniejszą, że rozumianem jest to ostatnie święto; zatem data

10

zwycięstwa przypadałaby na 22 sierpnia.