06161460

56

juź ją pokochali i miejsce zamieszek zajęła i wesołość i radosna nadzieja lepszćj doli. < Jadwiga nietylko piękną, ale i dobrą była. \ Wkrótce też książęta ze krwi Piastów, któ- j> rzy wolnemi byli, stanęli pomiędzy zalotni- \ kami.

Lecz narodu opiekunowie nie widzieli J źadnój dla kraju korzyści z wydania kró- j lowćj za którego z nich. Serce zaś królo-wój lgnęło do jćj dawniój narzeczonego \ Leopolda Austryackiego.    !

Lecz odezwał się inny jeszcze zalotnik, a tym był poganin, wielki książę Litewski \ Jagiełło. Nadzieja pokoju z Litwą skłoniła j dla niego chęci całego narodu. Jadwiga z początku opierała się temu wyborowi, sądząc się prawie żoną Leopolda. Bo lubi- \ ła Leopolda, i opisano jćj Jagiełłę, jako i wpółdzikiego, obrosłego, okropnćj postaci < człowieka. Zawisza z Oleśnicy uspokoił cokolwiek królowę.

Grdy późniój obiecał, jeżeli będzie przy- < jętym, przyłączyć Litwę do Polski i przyjąć chrzest z całym swoim narodem; pobożna i dobra Jadwiga, widząc tyle z tego zamęścia dobrego dla kraju swojego i Chrze- \ ścijaństwa wypływającego, nie opierała się i więcćj. Przyjęła podarunki od Jagiełły i po- 5 ślubiła się jemu.

Na drugi dzień po ślubie, dnia piętna- \ stego lutego, tysiąc trzysta ośmdziesiątego S szóstego, Jagiełłę, który na chrzcie otrzy- < mał imię Władysława, ukoronowano, jako \ króla Polskiego.    j

Marysia/Otóż macie! Bez kropli krwi rozlewu, tylko tyle, że się pokazała, uspo- i koiła kraj cały i podbiła Polsce Litwę. ) A duży to kraj Stanisławie?    {

Stan. Jagiełło był jego zwierzchnikiem, a jego rodzeni i stryjeczni bracia rządzili ) dzielnicami tego kraju. A że byli podbili wielką część liusi, Litwa mało wtenczas nie wyrównała rozciągłością Polsce. Była \ jednak mnićj zaludnioną.    j

Zosia. I cały naród co tam mięszkał j przeszedł na rozkaz księcia do Chrzęści- S jaństwa?    j

Stan, Królestwo oboje udali się na Li- \

twę, a tam za ich staraniem cały naraz gromady chrzest odebrały. A jakoby Bóg chciał błogosławić spokojnemu podbojowi Jadwigi, naród ten późniój całym sercem przylgnął do Polskich swoich braci, a lud prosty do dziś dnia, mało gdzie w święcie jest równie pobożny jak Litwini.

Bart. A Polsce jak się powodziło za życia tćj królewskićj pary?

Stan. Różnie. A jużci więcćj dobrze, jak źle. Całkiem byłoby się dobrze powodziło, gdyby nie zazdrość rycerzy Krzyżowych.

Oni którzy rozszerzyć swoje kraje spodziewali się z pogańskićj Litwy, pod pozorem jćj nawracania. Oni co często najeżdżali Polskę i obawiać się mogli, że kraje od Polski oderwane za wzmocnieniem swoim Polska odbierze, starali się, ile tylko ich przewrotność, sposobów na to wynalazła, ścisłemu połączeniu obydwóch tych krajów przeszkodzić.

Litwa się składała z wielu księstw mniejszych, w których rządzili bliżsi lub dalsi krewni Jagiełły, uznając jego zawsze swoim zwierzchnikiem.

Kiedy po koronacyi Jagiełło i Jadwiga udali się do Wielkopolski, aby uśmierzyć zaburzenia tam wybuchłe z podmowy Krzyżaków, wybuchły zaburzenie na Litwy. Zaraz wraz z królową udał się do Wilna. Po przybyciu tam swoim, gorliwie wziął się nawracaniem do Chrześcijaństwa Litwinów. Postanowił biskupstwo Wileńskie i siedem parafii.

Wilnu miastu nadał prawo jakie miały inne miasta Polskie.

Książąt Mazowieckich małżeństwami ze sobą pogodził, zaś Litwę przez namiestnika rządzić postanowił.

Takim namiestnikiem mianował brata swojego Skirgaiłłę, któren nie dawno był poskromił innego przez Krzyżaków podmó-wionego brata: Andrzeja Wigunta, jako i lennika Litwy: Światosława ksiąźęcia Smoleńskiego.

Lecz tym wyniesieniem Skirgaiłły obraził się Witowd wielce waleczny brat stry-