0105

96

starego zamku. Górna część wieży jest pozostałością z nadbudowy zamku, wykonanej pod koniec XVI wieku. Wnętrze kościoła otrzymało w ostatnich latach bogatą polichromję.

Przywilejem z d. 1. VI. 1791 ks. Anna Sułkowska przyznała kościołowi 1 włókę ziemi dla organisty, wolną od wszelkich ciężarów, w zamian za co tenże po wszystkie czasy śpiewać miał co niedzielę i święta po^ polsku pieśń do Opatrzności Boskiej __yKto się w opiekę" i grać przytem na organach — pod groźbą utraty darowanej ziemi. Rzecz poszła jednak w zapomnienie. Proboszczowie Niemcy nie dbali o nałożony na nich obowiązek. Przy kościele istnieje szpital dla trzech starców — fundacja pobożnych dziedziców z przed roku 1700 —, wyposażony nowemi przywilejami w roku 1734 przez dziedzica Józefa Działyńskiego.

Dalej istnieją przy kościele dwa stare bractwa:. Pierwsze św. Anny, agregowane przy arcybractwie u 00. Bernardynów w Warszawie dnia 30 listopada 1627; zatwierdzone przez arcybiskupa gnieźnieńskiego dnia 2 maja 1628, przez papieża Urbana VIII dnia 2 grudnia 1633 specjalnemi przywilejami i odpustami obdarzone i przez oficjała kamieńskiego archidiakonatu dnia 20. V. 1634 wizowane. Drugie bractwo Żywego Różańca, założone 7 listopada 1690 przez ówczesnego proboszcza krajeńskiego, a późniejszego kanonika kamieńskiego, ks. Jana Gar-czyńskiego, a zatwierdzone pod datą 2 kwietnia 1701 przez arcybiskupa gnieźnieńskiego, ks. Kardynała Michała Radziejowskiego.

Kościół krajeński posiada 4_dzwony, z których dwa pochodzą z roku 1728, jeden z roku 1705 i najnowszy z roku 1844.

Kolejno sprawowali urząd proboszczowski przy kościele w Krajence niżej wymienieni księża:

1588 Jan Fredericius, około 1600 Stanisław Górski, 1623 Marcin Blachowicz, 1653 Jan Gorczyński, później Bocheński, 1717 Mateusz Niklewski, kanonik kamieński, 1719 Szymon Stanisław Czerniewicz, 1723 Krzysztof Dziuśliński, 1724 Jakób Karamankiewicz, wikary, 1788 Paweł Gierszewski, 1813 komen-darz Jarosławski, 1815 kanonik Grochowski, 1850 dziekan Antoni Fredrich, honorowy kanonik kapituły chełmińskiej, 1883 wikary Wierczyński, późniejszy proboszcz w Starogardzie, 1887 Wysocki, od roku 1902 dziekan i prałat Paweł Schoenke.

Przed rokiem 1653 stał w Krajence osobny kościół pod wezwaniem św. Katarzyny, a ązpital posiadał w wieku XVIII także