0929DRUK000017
57

14f>

RUCH DZIENNY NIEBA

Naturalnie wartości rzeczywiste na h i a otrzymuje się tylko wtedy, gdy warunek cp <; [ b | jest spełniony.

Ze wzoru (73) wynika jeszcze to,- żc dla ? = + 00°, t. j. na biegunach ziemskich, żadna gwiazda nie moise znajdować się w największej dygresji; na równiku zAajt. j. dla ę = 0°, wszystkie gwiazdy mają najmiększą dygresję, gdy ^= + 90°, i jest wtedy h — 0°, a. = + (flO°—o). Na równiku więc największe dygresje zachodzą na horyzonc.i?,'w azymutach, równych odległości danej gwiazdy od bieguna.

34. Wschód i zachód gwiazd. Wschodom gwiazdy nazywamy chwilę, gdy gwiazda znajduje się na horyzoncie a wysokość. jej rośnie, zachodem zaś chwilęH gdy gwiazda znajduje się na horyzoncie, ale w ysokośe jej maleje. Punkty horyzontu, w których gwiazda znajduje sie w chwili wschodu i zachodu, nazywają się odpowiednio jnmkt&m wschodu i pum, tern zachodu gwiazdy.

Ponieważ odróżniamy horyzont astronomiczny i fizyczny, więc toż wlróżniać musiifiy wschód i zachód, asfronomic&ny, t. j. chude, w któyćj gwiazda znajduje się na horyzoncie astronomicznym, od wschodu i zachodu jitsycsnegfy t. j. chwili, w której gwiazda- znajdujfh się na horyzoncie fizycznym. Ten ostatni jest. jak wiemy (Mst. 25^ w przybliżeniu matem kołem, odleglem -od horyzontu astronomicznego o mały kąt x, depresję horyzontu fizycznego, a więc też punkty wschodu i zaahodu fizycznego mają wyśokoSć h = — x. Wartość kąta x określona jest przez wzory (34).

Weźmy⁷ najprzód pod uwagę wschód i zachód ast.rońo-miezny. Na horyzoncie astronomicznym jest h — 0°. BfBstoWia-ji& tę warto$; ba h we wzorach. (66'), otrzymujemy:

0 = jsin b sin ę -(- cos b oos ? coś-1, sin a =    cos c sin t,

co| a — — sin o oos <p -j- cos o sin ę cos t.

Z pierwszego wzoru wypływa

cos t— — tang b tang »,

(74)

Astronomja sferyczna.

10