349
ABEKACJA
Ten kąt -ą, o który pozorny kierunek ku gwieździe odchylony jest od prawdziwego w chwili obserwacji, jest miarą adoracji gwiazdowej. Kąt ten, jak widzimy ze wzoru (173), jest zupełnie, niezależny od odległości gwiazdy, ani też od prędkości-obserwatora i kształtu jego drogi w czasie aberacji; zależy on jedynie od prędkości i kierunku obserwatora w chwili obserwacji.
Kierunek 0'G, który nazwaliśmy prawdziwym w epoce t-\- 0, bylbB takim w istoto tylko wtedy, gdyby gwiazda nie posiadała ruchu. Gdy jednakże w czasie 0 gwiazda Cr przeszła do G-v, to prawdziwy kierunek ku gwieździe określa prosta (Jh,. Ten kierunek jednakże podać możemy TWko -wtedy, gdy znany jest rueli własny gwiazdy. Do tej sprawy powrócimy Jfeszdap później.
Oczywiście każdy ruch obserwatora powodować musi abe-raeją gwiazdową. Biorąc znowu pod uwagę te cztery główne ruchy obserwatora, które braliśmy pod uwagę w rozdziale poprzednim, odróżniać będziemy też cztery następujące przypadki aberacji gwiazdowej: 1) aberację wiekową, '2) aberację roczną, 3) abe-rację miesięczną i 4) aberację dzienną.
V
Jak wynika, ze wzoru (173), jtr-i-eo najwyżej tang = p = —’
i ot zy wiście jj ma wartość tem większą, im większą jest prędkość obserwatora v. Otóż z ruchów wyżej wymienionych, jak wiemy, największą jest prędkość ruchu rocznego ziemi dokoła słońca, w ynosząca około 30 Łm/u W tym przypadku jest w przybliżeniu p= 10_4, a we wszystkich innych przypadkach wartość p jest mniejsza. Wobecdego można we wzorze (173) opuścić w mianowniku drugi wyraz i przyjąć tangkj = yj sin 1"; otrzymuje „się w ten sposób dostatecznie dokładny wzór przybliżony
y) sin 1" =p sin h, |
(178') |
który, gdy oznaczy my | |
—-777 - k j |
(S) |
sm 1 | |
otrzymuje postać | |
r, = k. sin h. |
(173") |
W tym ostatnim wzorze r, i k wyrażone są w sekundach lukov ych.