94299001

274 N. CYBULSKI

Pod względem wydzielania wątroba zasadniczo się różni od wszystkich innych rozpatrywanych poprzednio gruczołów, Obserwując zwierzę z przetoką żółciową, n. p. z przetoką pęcherzyka żółciowego, którego połączenie z dwunastnicą jest przerwane wskutek podwiązania i przecięcia przewodu żółciowego (duduś choledochusj, możemy się łatwo przekonać, że żółć wydziela się stale, bez względu na to_; w iakim stanie pozostaje zwierzę. Zmienia się tylko natężenie wydzielania: głodzenie zmniejsza, mięso, białko, tłuszcz (mydła), wprowadzone do żołądka, podnoszą ilość wydzieliny; węglowodany jej nie zmieniają, albo z lekka obniżają. Z doświadczeń Pawłowa wynika, że pewien wpływ ma także rodzaj pokarmu, n. p. kazeina w tej samej ilości działa słabiej, niż mięso. Zmiana w natężeniu wydzielania posiada także swój okres utajony dość długi, n. p. po wprowadzeniu mięsa pierwsze ślady przyspieszenia można zauważyć dopiero w 20—30 minut. Okres ten jest jeszcze dłuższy po wprowadzeniu tłuszczu. Niektórzy autorowie zauważyli, zbierając żółć po wprowadzeniu pewnej ilości pokarmów, że wydzielanie posiada dwa maxima, jedno między 3-cią a 5-tą godziną po nakarmieniu, drugie między 13—15 godziną. Czas, w którym wydzielanie dochodzi do największego natężenia, nie jest jednakże stały, lecz zmienia się ze zmianą składu pokarmów. Ten bardzo długi okres utajony świadczy, że wydzielanie żółci zostaje najprawdopodobniej zależne od pobudzenia komórek przez te substancye, które podczas trawienia zostały wessane do krwi i działają w podobny sposób, jak sekretyna, Za tem przemawia fakt, że gdy zwierzęciu z przetoką wprowadzimy żółć do jelita, wydzielanie zaraz następuje. Jeszcze bardziej za tem humoralnem działaniem przemawia fakt, że gdy wprowadzamy psu z przetoką żółć owczą, która zawiera cholohematynę, to składnik ten można wykazać zapomocą spektroskopu już w pierwszych ilościach żółci, którą się otrzymuje z przetoki. Działanie takie wywiera nie tylko żółć, ale i kwasy żółciowe, wprowadzone do przewodu pokarmowego.

Ze zmianą ilości żółci pod wpływem tych lub innych czynników (Spiro) zmienia się także sucha pozostałość. Procentowa zawartość siarki i azotu okazuje się przy tem niezależną od ilości i rodzaju pokarmu, szczególnie stałą się okazała zawartość siarki, która w większości przypadków wahała się pomiędzy 2’82—3*10°/₀ suchej pozostałości. Wahania azotu nie tylko są większe, ale także łatwiej następują. Sucha pozostałość żółci zmniejsza się pod wpływem