FizykaII33101

325

Gdy całą tę figurę 165 pomyślimy sobie obróconą około osi dFC, linia kaustyczna opisze widocznie ostrokręgową powierzch-chnię, tak zwaną katakanstykę, którćj główne czyli południkowe przecięcie daje ową kaustyczną krzywicę na rysunku. Zwierciadła wklęsłe paraboliczne, których powierzchnia jest utworzona przez obrót łuku paraboli około swój osi, nie sprawiają abe-racyi sferycznej obrazów i w użyciu, jako odbijacze (reflektory) światła, nastręczają daleko więcej korzyści. Znaną jest bowiem własność paraboli, że w jakimkolwiek punkcie M tćj krzywćj Promień wodzący FM i linia prosta MD, równoległa od osi AX,, ze styczną TT' w tymże punkcie tworzą kąty równe (§ 88 T. I). Wszystkie tedy promienie, padające na zwierciadło tego rodzaju równoodległe od jego osi, schodzą się po odbiciu w samćm ognisku Z¹ jego, i odwrotnie, światło, umieszczone w tćm ognisku, posyła na zwierciadło promienie, które po odbiciu się od niego tworzą wiązkę światła, równoodległą do osi, wskutek czego zachowuje ono swoje natężenie nawet jeszcze w znacznej odległości od źwierciadła, gdyż jedna z przyczyn osłabienia jego, t- j. rozchodzenie się (diwergencya) promieni jest przez to usunięta. Dla tego lampy, znajdujące się na początku i końcu pociągu kolei żelaznćj, są opatrzone zwierciadłami parabolicznemi, których używano tćż przeatem długi czas w latarniach morskich do rzucania mocnego światła na znaczną odległość. Jeżeli dwa równe źwierciadła paraboliczne zostaną w ognisku przecięte płaszczyzną prostopadłą do ich osi i części tychże, na wylot otwarte, znowu tak zestawione, aby miały wspólne ognisko, wówczas otrzymuje się system reflektorów, za pomocą którego jedna lampa oświetla jednocześnie w dwóch przeciwnych kierunkach. Takiego układu zwierciadeł parabolicznych używają do oświetlania schodów, idących w zygzak.

Zwierciadła wypukłe mają tylko domniemane ogniska. Promienie, równoodległe od głównćj osi źwierciadła wypukłego, otrzymują po odbiciu się od niego kierunki rozbieżne, które należycie przedłużone po za źwierciadło, schodzą się w punkcie F {Fig. 166), będącym głównem ogniskiem domriiemanem źwierciadła i leżącym w równem oddaleniu od środka kształtu źwierciadła i od środka kulistości jego C. Jeżeli świćcący punkt A leży na osi dC takiego źwierciadła MN {Fig. 167 obie, na nast. str.)