FizykaII61701

613

laznym, posunięcie obrazu środkowej iskry nierównie większe okaże się. Miedź więc stawi mniejszy opór prądowi elektrycznemu, niż żelazo. Lecz o tein obszerniój w nauce o galwanizmie (§ 124). Tu dosyć będzie wspomnieć, że każde ciało przejściu elektryczności stawia pewien opór, który od najlepszego przewodnika do najgorszego ciągle rośnie. Że zaś dla bardzo wielkiej chyżości obrotu źwierciadła a zanadto małego posunięcia obrazu środkowej iskry wymiary odnośne nie są doskonałe, zatem podana tu prędkość przesyłania ruchów elektrycznych jest tylko z przybliżeniem prawdziwą, nie trudno samemu poznać.

§ 89. Elektrofor i Kondenzator. Elektrofor składa się z należycie wygładzonego krążka żywicznego czyli placka 1 lub 2 stopy _w średnicy mającego, a na kilka linii wysoko ulanego w formie czyli płaskićj misek z dobrego przewodnika elektryczności, tudzież z okrągłej trochę mniejszćj pokrywy,, również Przewodzącćj elektryczność i opatrzonćj trzema jedwabnemi sznureczkami, albo szklannym trzonkiem dla wygodnego podnoszenia do góry przy zdejmowaniu z krążka. Misa bywa zwykle z blachy żelaznćj albo drewniana, cynfolią oklejona. Krążek żywiczny robi się z 10 cz. gumilalci, 3 cz. żywicy, 1 cz. terpentyny weneckićj i 2 cz. wmsku. Stopiwszy to wszystke razem 1 nalawszy tćj masy do rzeezonćj formy, gładzi się następnie stygnący krążek na powierzchni gorącą płytą żelazną. Cienki krążek jest tu przydatniejszy; niż gruby. Pokrywę, która ma k^fzeg zaokrąglony albo do góry wygięty, stanowi albo cienki krążek metalowy, albo płótno rozpięte na drewnianćj obręczy, , Pokryte wraz z nią na obu stronach cynfolią. Natrzepawszy krą-żek żywiczny lisim ogonem albo futerkiem'kociem, wzbudza się ^w nim— E, a spuszczona nań potem na sznurkach pokrywa okazuje na swej powierzchni wolną elektryczność ujemną, któ-ia wskutek influencyjnego działania, krążka powstała. Jeżeli się następnie pokrywę zdejmie z krążka, niedotknąwszy się jej nigdzie, ani śladu elektryczności na nićj nie będzie. Dotknąwszy ją zaś palcem wówczas, kiedy jeszcze leży na krążku dla uproszenia z niej wolnćj — E i podniósłszy potem tę pokrywę ostrożnie do góry, okazuje się na niej -j- E, która pod wpływem elektryczności krążka żywicznego była przedtem, jak to mówią