FizykaII80201

796

przez ciało, między te dwie śruby włączone, przechodzić będzie. Komutator Stohrera sprawia przeto, że strumień indukcyjny przez ciało, między a i b wprowadzone, ciągłe w jednym kierunku przechodzi, chociaż kierunek jego w cewkach za każdym półobrotem zmienia się. Ponieważ polarność w miękkiem żelazie cewek tylko powoli rośnie i zmniejsza się,- więc strumienie indukowane w cewkach tego rodzaju nie mogą się tworzyć tak chwilowo, jak te, które powstają w razie zerwania strumienia woltaicznego, a raz powstałe nie znikają znowu tak prędko, jak tamte. Strumienie więc podczas rotacyi cewek przebiegające ciągle z natężeniem zmiennćm przez ciało między śrubkami a i b umieszczone, są mnićj przydatne do sprawiania znaczniejszych skutków fizyologicznych, lecz za to wszystkie inne działania elektrycznych strumieni doskonale załatwiają. I tak, jeśli końce zwojów Cewki, w którćj się miękkie żelazo znajduje, weźmiemy w kleszczowe śrubki a i ń, wskutek strumieni indukcyjnych otrzymamy z niego elektromagnes; igła zboczenia w busoli wstaw, włączonej przy a i b w obwód, z woj ów drutu cewek, przy szybkiem obracaniu się tych ostatnich okazuje stałe odchylenie; w woltametrze, połączonym ż a i b drutami, rozkłada się zakwaszona woda, a tlen rozwija się na jednćj, wodor na drugiej elektrodzie. Wprowadziwszy między a i b cienki drucik platynowy i wprawiwszy machinę elektromagnetyczną w ruch, topi się on, skoro ta machina dość silnych strumieni indukcyjnych dostarcza.

Chcąc tym przyrządem sprawiać znaczniejsze skutki fizyolo-giczne, potrzeba się o chwilowe przerywanie strumienia postarać. Komutator Stohrera załatwia tę sprawę przez to, iż pół-pierścienie nieco wystają jeden z poza drugiego, jak to na figurze 442 umyślnie nieco wybitniej przedstawiono, niż w rzeczywistości ma miejsce. Tym sposobem raz przy każdym półobrocie wszystkie cztery półpierścienie komutatora suną się przez bardzo krótki czas po odpowiednich sprężynach, wskutek czego obie cewki są przez te sprężyny wprost zamknięte i wtedy żaden strumień przez obwód łącznikowy, znajdujący się pomiędzy śrubkami kłeszczowemi «i ń (fig- 443), pie idzie. Ten w przyrządzie samym powracający strumień jest dosyć mocny, bo oprócz oporu przewodzenia w cewkach nie ma pokonywać ża-