899
899
przedstawia zmiany jej objętości, odpowiednie każdorazowej zmianie temperatury. Przy dostatecznej ostrożności, wystrzegając się wszelkiego wstrząśuienia, można wodę w rurce wązkićj lub nawet w szerszem naczyniu (Fig. 469), nakrywszy ją na 1 lub 2 linie grubą warstewką oliwy , aż do — 17°C oziębić, a jeszcze t? stanie ciekłym u-trzymy wać się będzie i coraz bardzićj przy tern się rozciągać.
Zachodzi więc u wody ta właściwość, że narostki objętości są zupełnie jednakowe, czy się wodę o kilka Fig. 469. stopni nad temperaturę jej największćj gęstości ogrzewa, czy. o tę sarnę ilość stopni niżej tej temperatury oziębia. Dla rozszerzalności wszakże fjcr. 468. szkła słupek wody w termometrze wodnym nie zajmuje najniższego stanowiska przy temperaturze największej jej gęstości (-J- 4°C), lecz blisko punktu 0°C, mając swój' wierzchołek przy tym samym punkcie także w temperaturze -j- 11° 0, a przy — 3° C tak wysoko, jak w temperaturze -j- 15° C’. Ziębnąc dalej rozszerza się jeszcze więcej. W chwili marznięcia posiada lód mniejszą gęstość niż wrząca woda. Długość stopni na termometrze wodnym w takim składzie rzeczy jest oczywiście bardzo niejednostajna. Wreszcie przybywanie objętości wody tak wskutek ogrzewania jej nad +■ 4°C, jak wskutek oziębiania niżej tej temperatury, biorąc rzecz bezwzględnie, jest bardzo małe, gdyż położywszy w temperaturze -j- 4°C tę objętość = 1, będzie ona w temperaturze -f- 6°C nie większa jak 1'0000809, przy -j-15° zaś =