FizykaII93001

924

prawo na cały szereg ciał złożonych, należących do tlenków formy IiO, tudzież do ciał formy 0._ó, i formy ES, nareszcie do związków drugiego rzędu (soli) HO, SO_s i IiO, C0₂, gdzieś przedstawia rodnika związku chemicznego, O tlen, S siarkę, C zaś węgiel (§ 47 T. I). Dla tlenków li O otrzymał on iloczyn stały AC — 700; dla ciał R« O_s ilość AC — 178‘2; dla RS zaś AC— 74^-75, dla IiO, S0₃ ilość AC = 158^-5, a dla RU, C0₂~nareszcie AC = ldl'6. Prawo jednak w mowie będące jest tylko w przybliżeniu wyrazem prawidłowości w naturze, gdyż wa-‘ gi atomów są ilościami niezmienuemi, a ciepło gatunkowe ciał zmienia się z ich temperaturą. Czuł to fizyk Eeguault ¹) i zabrał się pilnie do nowych doświadczeń dla zgłębienia tego przedmiotu.' Skutkiem jego pracy było poznanie, że wprawdzie-iloczyny AC nie dają całkiem stałej ilości, lecz są w tak ciasnych granicach zamknięte, iż prawo Dulonga za ważne uznać można. Chwiejność w liczbach ztąd pochodzi, że ciepło gatunkowe ciał nie tylko od samej wagi atomów,- ale także od ich stanu molekularnego zawisło, który nie u wszystkich ciał jest jednaki. Ta okoliczność, że powyższe iloczyny dla ciał zgodnego składu chemicznego dają liczby prawie równe, każe się nam domniemywać, iż w ciałach tych także odpowiednio zgodna ilość ciepła na wewnętrzną pracę zużywa się. Ponieważ zaś u ciał stałych i ciekłych na załatwianą pracę zewnętrzną nie zważa się, więc ciepło ich gatunkowe rosnąć musi z temperaturą już dla odbywającego się przy tćrn rozszerzania objętości.

§ 142. statyka par. Para wydobywa się Z każdej cieczy, a nawet z wielu ciał stałych, które dla tego do łatwo ulatniających się zaliczamy. Wiele cieczy odparowuje w każdej nie za nadto niskiej temperaturzę, inne czynią to w pewnych tylko temperaturach, t. j. posiadając pewną chyżość molekularną, stanowiącą wolne ich ciepło. Przeszkodą dalszego parowania jest przede-wszystkiem ciśnienie pary już powstałej, dla tego sprawa parowania ustaje, skoro przestrzeń nad cieczą napełni się do pewnego stopnia cząsteczkami pary. Nawet obecność gazu nad cieczą

1

Eeguault Ann. (le dum. et dc phys. T. 73; (Pogg. Ann. T. 51); Ann-cliiin. m _{Eer T}. 20 i 40 (Pogg. Ann. T. 98); Ann. de diiin. III ser T. 63-