940
* rach, stojącemu u ich podnóża i przypatrującemu się chmurom* okrywającym ich szczyty, zdaje się, że one tam spokojnie osiadły i nie zmieniają się wcale; a przecież tak nie jest, bo każda chmura odnawia się ciągle i składa z coraz innych cząstek skroplonej pary..
Atoli nie wszystkie prądy powietrza, idące od ziemi w górę,, rozpraszają chmury; są i takie, co je powiększają, lub nawet tworzą. Jeżeli bowiem powietrze z wilgotnych i znacznie ogrzanych miejsc podnosi się w górę z wielką chyżością, prowadzi ze-sobą wiele pary, która dostawszy się do wyższych warstw zimniejszych, przechodzi po części w krople i daje cienkie chmurki.. Te zasiliwszy się'nową parą, nadchodzącą od ziemi z prądami,, powiększają się i gęstnieją tem prędzej, im większa jest chyżość, z jaką się prądy w górę podnoszą. Dla tego najwięcej grubych chmur powstaje w lecie koło południa; pod wieczór zaś nikną one częstokroć znowu, gdyż kropelki ich, powiększające się co raz bardziej, jako cięższe spuszczają się na dół dla słabszego już podówczas prądowania powietrza do góry, a przyszedłszy w cieplejsze, jeszcze parą nie przesycone, warstwy zamieniają się napowrót w- czystą parę. Skoro tedy chmury nie nikną przed wieczorem, jest to oznaką, iż także w niższych warstwach powietrza wiele pary znajduje się, bliskićj stanu przesycenia. Z niej można wróżyć deszcz, albowiem łatwo stać się może, że w nocy wskutek większego jeszcze spadnięcia temperatury nowe skroplenie pary nastąpi, poczem chmury, powstałe przed wieczorem, zamienić się muszą w grube chmury deszczowe, z których też deszcz tem obfitszy pada i grubszy, im wyższe są warstwy, w których skroplenie pary rozpoczyna się, gdyż; krople spadając powiększają się ciągle. Dla tego nieraz na górach tylko rosi, podczas gdy w dolinach równocześnie nawalny deszcz leje; a chmura, siejąca deszcz, właściwie od zewnętrznej swej powierzchni na wysokości w atmosferze sięga aż do ziemi. Do oznaczenia ilości wody z padających deszczów służą ombro-inetry. (Ob. tom dodatkowy). Jeżeli przeciwnie prąd ciepłego powietrza nadejdzie z okolicy suchej i trafi na chmurę, niesioną innym wiatrem, sprawia zwykle, że się ona pomniejsza, a czasem całkiem rozprasza, co się wtedy stać może, gdy ilość pary z n;ći powstałćj wraz z parą cieplejszego wiatru nie przewyższa