FizykaII95401

948

muje całą masę jego w jednostajnej temperaturze, a obserwowanie chwili tworzenia się mglistej powłoki na polerowanej ściance srebrnej i odczytywanie stopnia temperatury, przy którym się to dzieje, za pomocą lunety w dali ustawionej, ochrania tę ściankę od domieszania się obcej, pary, wypadki zaś tego doświadczenia od niekorzystnego wpływu bliskości obserwującego. Znajomość tej temperatury czyli punktu rosienia służy zaś do wynalezienia bezwzględnej prężności pary, zawieszonej w powietrzu; albowiem podczas ziębnienia rzeczonego naczyńka pomniejsza się najprzód prężność pary w najbliższej warstwie powietrza, która je otacza. Para więc ta nie może już więcej równowagi trzymać ciśnieniu reszty pary, znajdującej się w dalszej nieco przestrzeni i doznaje pud jej wpływem co raz większego zgęszęzenia dopóty, póki nie nabędzie znowu takiej samej sprężystości, „aką na początku posiadała. Z tej przyczyny para wodna w pobliskości ciała ziębnącego ma zawsze tę samą sprężystość, co para w całej nie zanadto rozległej przestrzeni, jeśli tylko objętość jego w porównaniu z objętością tej przestrzeni¹ jest bardzo mała. Można zatem prężność pary przed samem osiadaniem rosy na ścianach ziębnącego ciała uważać za prężność jej, panującą w całej przestrzeni tak przed ziębnieniem onego ciała, jak i po spadnięciu temperatury jego do punktu rosienia. Lecz prężność ta jest mciximinn, odpowiednie temperaturze rosienia, wskazanej na termometrze; zatem potrzeba tylko zajrzeć .do tablicy, ') zawierającej mawima sprężystości pary dla różnych temperatur wyżej i niżej zera, oznaczone dziś z wielką dokładnością na drodze doświadczenia¹, i wypisać z niej liczbę, stojącą obok stopnia temperatury, odczytanej na termometrze w chwili pierwszego okazania się rosy na jasnej ścianie przyrządu hy-grometrycznego, aby mieć bezwzględną sprężystość pary, znaj -dującej się właśnie w powietrzu miejsca obserwacji. Higrometr Daniella {Fig. 485 na nasi. sir.) jest przyrządem tego rodzaju. Gałka jego a, zawierająca w sobie do połowy eter alkoholo-

1

Znajdziesz ją w tomie dodatkowym, tudzież w ltażttej fizyce oljszei-niejszej.