img05501

ki (dwoje rąk, dwie nogi).—Cr i ó w n ii m a t e r y e s k ł a d o-w e: kości, ciało, krew.— Położenie- g i ó w n y c h c z ę-ś c i: a) głowa na tułowiu; b) tułów, między głową a członkami; c) członki, (ręce), drugie (nogi).—W ł a s n o ś c i i przy p a-dłośei ciała: rosnąć, chorować, pocić się, męczyć się, marznąć, złamać nogę, rękę, skaleczyć się; — spać, tyć, chudnioć, sclmąć, umierać. {Objaśnić wszystkie te 'pojęcia!)-

Głów a.

K s z t a 11: Okrągła.— Położenie: na tułowiu.—O z ę-ści: przednia i tylna część czaszki, wierzchołek (ciemię), twarz. —O krycie naturalne: włosy; — łysina u starców, dzieci i chorych.— Okrycie sztuczne: peruka.— Okrycie (odzienie): a) mężczyźni (chłopcy); czapka, kapelusz, hełm, kepi, turban; b) kobiety (dziewczęta): czepek, siatka, chustka, kapelusz, wstęgi, kwiaty.— L a t e nr. kapelusze słomkowe, pilśuiane, jedwabne; lekkie czapki.— Zimą; kapelusze pilśniane, czapki watowane, futrzane.— Poruszenia g ł o-w y: skinąć, trzasnąć, schylić, zwiesić, podnieść. — Ból g ł o-vv y.—O t w a r t a g ł o w a, t e p a g I o w a.— P o z n a ć po mowie, co jest w g ł o w i e.—Głowa cukru, głowa maku, głowa kapusty.—Główka u szpilki, u gwoździa.

T u ł ó w.

Położenie: pomiędzy głową, ramionami, nogami.—Czę-ś c i: pierś, brzuch, plecy.—C o się trzyma tułowi u: ręce, nogi. — Poruszenia tułowiu: zgiąć, wyprostować, obrócić się.—O d z i e n i e: koszula, spodnie (majtki, pantalony) kaftanik, kamizelka, kurtka, bluza, surdut, mundur, palto, płaszcz, futro, szlafrok.—W ł a s n o ś c i, p r z y miot y tułowiu: gruby, otyły, chudy, wysmukły, garbaty. — Przepisy z d ro w i a: kąpać albo obmywać się regularnie.

C z ! o ii k i.

Nazw a: ręce, nogi. — Położenie: ręce są u góry, nogi u dołu tułowiu.—11 o św. dwoje rąk, dwie nogi.— Skład: a) ręka składa się: z górnej części czyli ramienia, z dolnej czyli przedramienia, i pięści; b) noga składa się: z górnój części czyli uda, z dolnej czyli goleni, i stopy.— P omszeni a; wyciągnąć, wyprostować, podnieść, zgiąć rękę lub nogę; skoczyć; kopnąć nogą; machać rękami. — Przepisy zdrowia: gimnastyka, dla’ nabycia siły w rękach i nogach.

W los y.

Położeni o.—Barwa: Na głowie czarne włosy, ciemne jasno (blond), ryżo, siwe, bieluchne (u starców.) — Gatunki: twarde, miękkie; gładkie, kędzierzawe (kędziory). Długość: długie (u kobiet, dziewcząt), półdługie (u górali), półkrótkie (powszechne), krótko przystrzyżono (u chłopców).—Pr zez na* ez cnie: ochrona przed zimnem, upałem, ozdoba, (kobiety.) — Postępowanie z włosami: czesać, strzydz, splatać, przypiekać, zwijać, pomadować.—Z a r o s t: wąsy, wąsiki, faworyty (bakienbardy,) broda, bródka (hiszpanka.)—Przepisy zdrowia: porządnie czesać, czysto utrzymywać, nie dać zachodzić na czoło i oczy; nie drzeć drugich za włosy!—K tor e zwierz ę-taokryte są włosa m i?

U s /. y.

Położeni e: po obudwu stronach głowy. — O z ę ś ci: zewnętrzna (jak muszla bo do niej. podobna), wewnętrzna (kanał słuchowy).—11 o ś ć.—P r z e z n a c z e n i e: słuch słyszenie.—G’o słyszy m y: dźwięki, tony, muzykę, śpiew, mowę, szum, szelest, grzmot (piorun), krzyk, wrzawę, szmer, szept, it. d. Ozem, przez co wydobywają się te dźwięk i?— Czego słuchamy chętni e?—O z e g o niechętnie? — Co szkodzi słuchowi? — Głuchota (—głuchoniemy--). Ozdoby uszu: pierścienie, kolczyki (zimo, srebro, perły). — Przepisy z d r o w i a: przemywać uszy, wycierać starannie ręcznikiem.

*

T w a r /..

P o ł o ż o n i e: tworzy przednią część głowy. — Części: czoło, nos, oczy, skronie, policzki, usta, broda,—J a k leżą te części w z g 1 e d e m s i e b i e? (czoło nad oczami, oczy pod albo niżej czoło, i t. d.) — Barwa: biała, blada, żółtawa, ru-

pojecie tłumaczyli dziecku z osobna i na okazać li.

Jcske. —Elementarz.

Uwaga. Upominamy wykładających, aby niotylko nie pomijali żadnego zdanych szególów, ale ażeby także każdy taki szczegół, każdą nazwę, każde noiecie tłumaczyli dziecku z osobna — rozmaili sio krótko treściwie

10