Magazyn6

0901

101

ALASKA — ALBANJA

drzewa budulcowego i znacznych ilości masy papierowej, w związku z czetn rozwinął się przemysł tartaczny. Na tundrach wnętrza kraju, żyją olbrzymie stada reniferów, których liczba ocenianą jest na 350 tysięcy. Dostarczają one mięsa i skór, wywożonych do Stan. Zjedn. A. P. W kraju istnieją nadto liczne zakłady hodowli zwierząt futerkowych, wśród których 275 firm hoduje 36 000 lisów srebrnych. Na wyspach Pribilow istnieje państwowy zakład hodowli fok, których liczba wynosi przeszło 750000.

4. Przemysł i handel. Najpoważniejszym przemysłem A. jest rybołówstwo morskie, oraz związana z niem fabrykacja konserw. Zatrudnia on około 24000 ludzi; wartość rocznej produkcji wynosi około 50 milj. dolarów. A. utrzymuje stosunki handlowe prawie wyłącznie ze Stanami Zjedn. A. P. przez porty Seattle i Tacoma i odznacza się tern, że bilans handlowy tego kraju jest wybitnie czynny. Wartość rocznego wywozu sięga 80 milj. doi., podczas gdy przywóz stanowi tylko 30 milj. doi. Wymiana z portami obcych państw sięga zaledwie około 500 000 doi. w każdym kierunku, t. j. w przywozie i wywozie.

Literatura: H- H. Borker: Our naiwna' forests. New York 1920. — A. H. Brooke: The geography and geology of Alaska. „U. S. Geol. Suw. profess. Paper*". Nr. 45. 1906. — F. Carpenters Alaska. New York 1923. — A. W. Greely: Handbook of Alaska. New York 1925. 3-cie wydanie. — H. Pildera: Die nmsisch-amerikanische Handelskompagnie. „Osteurop. Forschungen“. Berlin 1914. ■— E. Salin: Die wirt-schaftliche Entwickelung ton Alaska und Yukon Terriiory. „Arch.. f. Sozialiciss. und SoxialpolUik^iŁ. Ero.-H. 12. Tilbingen 1914. — Ph. Smith: Minerał indusiry of Alaska tn 1924. „U. S. Geolog. Surv. BuU^u. 783 A. — 1926. — J. J. Undertcood: Alaska; an empire in the making. London 1913

Jerzy Loth.

Albanja.

I. Geograf ja i stosunki gospodarcze. I. Położenie, krajobraz, klimat 2. Stosunki gospodarcze. II. Stosunki demograficzne i polityczne. I. Struktura ludności pod względem narodowościowym. 2. Dzieje polityczne. 3. Ustrój wewnętrzny.

I. Geografja i stosunki gospodarcze.

1. Położenie, krajobraz, klimat. Shqi-pris, oficj. Mbretnia Shqiptare — Królestwo Albańskie, kraj wybitnie górzysty, położony na zach. stoku Alp Dynarskich, zajmuje obszar 27 538 km* o zaludnieniu i 005 902 mieszkańców (według spisu z r. 1930). Na długości 400 km przytyka do m. Adrjatyckiego. Wybrzeże jest niegościnne, częściowo skaliste, częściowo zaś bagniste i malaryczne. Granica lądowa przebiega granicami wapiennych łańcuchów górskich, dźwigających się niejednokrotnie ponad 2000 m nad poziom morza (Korab 2725 m). Szerokie doliny rzek erodują-cych we fliszu oraz rozległe, choć zrzadka rozrzucone krasowe doliny i polja są jedyną ostoją gospodarki rolnej, ułatwionej łagodnym przebiegiem zimy, cierpiącej natomiast na skutek upalnej i posusznej pory letniej. Głównym okresem deszczowym jest jesień. Wtórne nasilenie opadów zaznacza się w zimie. Geograficzne rozmieszczenie opadu latem (szybki wzrost w miarę posuwania się wgłąb lądu) dowodzi słabnięcia wpływów klimatu śródziemnomorskiego.

2 Stosunki gospodarcze. Ludność utrzymuje się głównie z rolnictwa i pasterstwa. Miast jest niewiele i nie są ludne. Tirana — stolica — liczy 31000 mieszkańców. Głównemi artykułami produkcji krajowej są zboża (kukurydza, owies, pszenica) jako też niektóre rośliny śródziemnomorskie (tytoń, oliwka, winne grono). W zakresie hodowli wspomnieć należy o bydle rogatem, koniach, owcach i kozach. Dużą rolę gospodarczą gra drób. Poważne zasoby mineralne (olej skalny, asfalt, miedź, siarka, żelazo) nie są ani w części należycie wyzyskiwane. Przemysł, poza domowym, nie istnieje. Bilans handlowy z reguły bierny wskutek przewagi dowozu fabrykatów (nici bawełniane, cukier, wyroby przemysłu metalurgicznego i maszynowego a nierzadko i zboża), nad wywozem surowców (nabiał, skóry, wełna, bydło, asfalt). W wymianie handlowej na pierwszem miejscu stoją Włochy, na drugiem Grecja. Stan komunikacyjny A. najlepiej charakteryzuje fakt istnienia 1 linji kolejowej (Durazzo-Tirana 35 km). W projekcie lin je: 1) Alessio-Prizren, 2) Tirana-Korca; dróg kołowych przypada na 100 km^s — 7,6 km. Z racji swego położenia geograficznego jest A. terenem ścierania się wpływów włoskich, jugosłowiańskich i greckich, przyczem szczególnie ostro rysują się kontrasty włosko-jugosłowiańskie. Polityczne i gospodarcze opanowywanie A. przez Włochy, dążące do zamknięcia m. Adrjatyckiego, jest bardzo niemile widziane przez Jugosławję,